Domy przy al. Prymasa Tysiąclecia 34 i 73 to kolejne, obok stojących przy ul. Armatniej, budynki mieszkalne pracowników Kolej Warszawsko-Wiedeńskiej. Nieznana jest dokładna data ich powstania, ale do jej ustalenia przyczynił się jeden z najsławniejszych planów Warszawy.
Na zdjęciu elewacja frontowa kamienicy przy ul. Prymasa tysiąclecia 73. Fot. karta ewidencyjna autorstwa inż. Jakuba Andrzejewskiego i mgr Jacka Wardęcki
Mowa o mapie wykonanej przez Williama Lindleya na potrzeby przeprowadzenia sieci wodociągowej. Autorzy karty ewidencyjnej tych obiektów, Jakub Andrzejewski i Jacek Wardęcki, nie po raz pierwszy sięgali do archiwaliów. Jak podają, na planie sporządzonym w 1896 roku budynków jeszcze nie ma. Na innym opracowanym przez Kolej Kaliską w 1902 roku już są. A więc musiały powstać w czasie 6 lat dzielących te daty.
Ceglane budynki, wtórnie otynkowane w latach 70. XX wieku, są jednopiętrowe o spadzistych dachach krytych papą. Wejścia do klatek schodowych znajdują się w ryzalitach flankowanych lizenami. Lizeny znajdują się także na narożnikach budynku. W szczytach i ryzalitach z okulusami biegnie fryz akcentujący kąt nachylenia dachu. Domy są zamieszkałe, we wnętrzach dokonano niewielkich przekształceń, niektóre drzwi i okna wymieniono.
W budynkach zachowała się część oryginalnych elementów (zwłaszcza pod nr 73). Są nimi drzwi zewnętrze dwuskrzydłowe, wewnętrzne, niektóre z naświetlami, stolarka okienna, piece kaflowe, sosnowa podłoga i parapety okienne, drewniane schody z toczonymi szczeblinami i profilowanym pochwytem. W domu pod nr 34 klatka schodowa została przebudowana prawdopodobnie w latach 30.XX wieku.
Mimo upływu lat i przekształceń domy w sąsiedztwie torów kolejowych przy al. Prymasa Tysiąclecia, dają wyobrażenie, jak na początku XX wieku mieszkali pracownicy Kolei Warszawsko-Wiedeńskiej.
Oba budynki znajdują się w gminnej ewidencji zabytków.
