Od początku najazdu Federacji Rosyjskiej na Ukrainę jej wojska zabijają ludność cywilną i niszczą infrastrukturę. Mają jeszcze jeden cel – unicestwienie dziedzictwa materialnego i niematerialnego Ukrainy. Nie godzimy się na to! Zapraszamy organizacje lokalne, prywatnych donatorów, mecenasów i wszystkich ludzi dobrej woli, którym bliski jest los dziedzictwa kulturowego naszego sąsiada, do pomocy.
Dziedzictwo Ukrainy na liście UNESCO
W wyniku brutalnych działań wojsk rosyjskich zagrożone jest wielowiekowe, wielokulturowe dziedzictwo Ukrainy. Jej miasta, w tym historyczne, są bombardowane. Tak jak Czerniowce, Kijów, Lwów czy Odessa, które mają rangę międzynarodową i znajdują się na liście UNESCO. Zagrożone są także inne obiekty, bowiem ukraińska lista UNESCO obejmuje jeszcze 11 innych pozycji. Kolejnych 16 czeka na wpis. Poza listą znajduje się także kilka tysięcy zabytków o wyjątkowej randze i międzynarodowej klasie. Są to zespoły pałacowe, zabytkowe kamienice, nekropolie, układy urbanistyczne, obiekty sakralne wszystkich wyznań.
Potrzebne są pieniądze
Zagrożone zabytki możemy ratować. Dlatego OWHC powołała specjalny fundusz, który gromadzi środki wpłacane na konto utworzone w centrali organizacji w Kanadzie na platformie GoFundme.com
Funduszem zarządza Sekretariat Generalny OWHC w Quebecu we współpracy z Sekretariatem Regionalnym OWHC na Europę Środkowo-Wschodnią z siedzibą w Warszawie. Nadzór nad wydatkowaniem i przeznaczeniem funduszu sprawuje prezydent OWHC, którym jest prezydent Krakowa. O wpłaty na fundusz proszą: Michał Krasucki - koordynator regionalny CEER OWHC, Stołeczny Konserwator Zabytków oraz Robert Piaskowski - przedstawiciel prezydenta OWHC, pełnomocnik prezydenta Krakowa ds. kultury.
Aby pomoc była skuteczna i skierowana tam gdzie najbardziej jest potrzebna, Kraków i Warszawa są w stałym kontakcie z konserwatorami miast ukraińskich, którzy informują czego potrzebują i jakie działania ratownicze planują.
Wsparcie od początku wojny
Ratowanie zabytków na terenach ogarniętych wojną jest niezwykle ważne, choć ta kwestia pozostaje na uboczu działań humanitarnych i dyplomatycznych. Mimo to zarówno w Polsce, jak i zagranicą, podjęto szereg inicjatyw. Włączyły się w nie instytucje ochrony zabytków i samorządy. Dzięki nim do Ukrainy w licznych transportach zostały wysłane m.in. worki na piasek, materiały przeciwpożarowe, siatki i materiały zabezpieczające, specjalne skrzynie do zabezpieczenia dzieł sztuki, gaśnice, tkaniny ochronne. Ta spontaniczna pomoc, pomimo początkowych trudności organizacyjnych i logistycznych, docierała na miejsce.
Nadchodzi czas, aby wsparcia udzielać systemowo. Oprócz niego już teraz musimy się przygotować do odbudowy zniszczonych miast i zabytków. Inicjatywa OWHC wpisuje się w te wyzwania.
Systemowa pomoc Ukrainie
Środki wpływające na konto funduszu OWHC umożliwią:
- zakup materiałów i środków do zabezpieczenia zabytków;
- inwentaryzację i skanowanie 3D najbardziej zagrożonych obiektów;
- zakup sprzętu do dokumentacji;
- wykonanie dokumentacji projektowej i konserwatorskiej w celu przyszłej odbudowy;
- organizację pracowni projektowych i konserwatorskich;
- odbudowę najcenniejszych zabytków po zakończeniu wojny.
Co to jest OWHC?
Organizacja Miast Światowego Dziedzictwa UNESCO (OWHC) zrzesza ponad 200 miast z całego świata. Znajdujące się na ich terenie obiekty lub obszary wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa są istotnym źródłem ich rozwoju i tożsamości. OWHC jako międzynarodowa sieć współpracy, już od 1991 roku, wspiera przemiany i ewolucję miast w wielu obszarach.
Będąc największą organizacją tego typu na świecie jest wiarygodnym partnerem dla międzynarodowych instytucji. Pomaga realizować najważniejsze cele „Konwencji o ochronnie dziedzictwa kulturowego i przyrodniczego”. Współpracuje m.in. z Komitetem Światowym UNESCO. Od 2019 r. Sekretariatem Europy Środkowo-Wschodniej OWHC kieruje m.st. Warszawa.
Solidarność miast dziedzictwa przejawia się we współpracy i wzajemnym wsparciu w wielu obszarach, także wobec katastrof o charakterze naturalnym i militarnym. W przeszłości organizacja pomagała odbudować miasta m.in. w Peru, które ucierpiały na skutek katastrof naturalnych.
