Pracownia Małgorzaty Treutler wygląd tak, jakby artystka tylko wyszła z niej na chwilę. Choć utalentowana scenografka zmarła kilka lat temu, miejsce jej twórczej pracy nadal ma klimat, urok i pewną tajemniczość. Aby tego doświadczyć warto obejrzeć film zrealizowany przez Fundację Wirtualne Horyzonty w serii „Przestrzeń sztuki”.
„Przestrzeń sztuki” to seria wirtualnych spacerów po warszawskich pracowniach artystycznych, za pomocą filmów 360°. Dzięki nim przedstawiono miejsca pełne opowieści, wspomnień, historii, ale także inspiracji dla kolejnych pokoleń twórców. W 2020 roku Fundacja Wirtualne Horyzonty zrealizowała filmy w pracowniach rzeźbiarskich rodziny Jarnuszkiewiczów przy Rynku Nowego Miasta oraz Zbigniewa Maleszewskiego przy ul. Bugaj. W 2021 roku poszerzyła artystyczną mapę Starego Miasta o kolejne tematy - scenografię, kostiumografię i teatr.
O scenografii i kostiumach wiedziała wszystko
Tym razem projekt poświęcony jest pracowni Małgorzaty Treutler (1945-2013), scenografki i kostiumografki, związanej z licznymi warszawskimi teatrami. Wywodziła się z wielkiej polskiej tradycji scenograficznej zakorzenionej u Stanisława Wyspiańskiego. O scenografii i kostiumach wiedziała wszystko. Zrealizowała około 350 przedstawień. Jak wspominają współpracujący z nią reżyserzy, aktorzy i scenografowie, często borykając się z ograniczonym budżetem na produkcje, potrafiła wyczarować coś z niczego, a efekt olśniewał. Była doskonałym przykładem artystki przepełnionej wizją, ale i operującej znakomitym rzemiosłem. Wybitna specjalistka w swojej dziedzinie, nazywana była przez przyjaciół panią profesor, choć nie miała tego tytułu naukowego. Barwna postać, która potrafiła całkowicie oczarować widzów teatralnych, a także wybitnych twórców, z którymi współpracowała.
Miejsce pracy i spotkań
Dwupoziomowa pracownia przy pl. Zamkowym na Starym Mieście to nie tylko miejsce wspomnień i archiwum wypełnione projektami i narzędziami. To także źródło inspiracji dla kolejnych twórców – obecnie miejsce wykorzystywane przez studentów Studium Techniki Teatralnej.
Poddasze, do którego prowadzą drewniane schody, odgrywało ważną rolę w warszawskim środowisku artystycznym. To tu odbywały się przymiarki, próby sztuk kameralnych, ale także spotkania towarzyskie po premierach. Pracownia przez pewien czas była także mieszkaniem artystki, ale bywała również schronieniem dla wielu ludzi teatru. Dlatego to właśnie z tego miejsca, wpisanego na listę Warszawskich Historycznych Pracowni Artystycznych, najlepiej opowiadać o wybitnej scenografce.
Anegdoty i wspomnienia
Dzięki współpracy z opiekunką miejsca, a także uczennicą Małgorzaty Treutler, Jolantą Szymańską-Petrykowską, podczas realizacji filmu udało się wkroczyć w porywający świat warszawskiego środowiska teatralnego. Człowieka teatru najlepiej wspominać przez anegdoty czy powiedzonka, więc narrację filmu prowadzą dobrze znający artystkę reżyserzy: Grzegorz Mrówczyński i Waldemar Matuszewski.
Wirtualna rzeczywistość (VR), dzięki kamerze 360 stopni, stwarza odbiorcy wrażenie przebywania w pracowni, z możliwością rozejrzenia się dookoła. To widz decyduje na co patrzy, a nie kadrujące oko kamery. Słuchając anegdot o Małgorzacie Treutler widz jednocześnie ogląda miejsce gdzie pracowała, ulegając magii tworzenia teatru.
Projekt powstał w ramach programu m.st. Warszawy „Popularyzacja warszawskich pracowni artystycznych”.
