null

Odbudowa Warszawy - Tadeusz Iskierka (1917 – 1990)

Drukuj otwiera się w nowej karcie
Tadeusz Iskierka (1917 – 1990)
Tadeusz Iskierka (1917 – 1990)

Pracę w Biurze Odbudowy Stolicy rozpoczął 14 lutego 1945 r. jako projektant w kierownictwie Planów Przestrzennych Wydziału Urbanistyki. Pracując zarobkowo, kontynuuje studia architektoniczne na Politechnice Warszawskiej. Jest asystentem prof. B. Pniewskiego

Bierze aktywny udział w spotkaniach i dyskusjach dotyczących odbudowy i budowy Warszawy, co skrzętnie zanotował Józef Sigalin w zbiorze tekstów pt.: „Warszawa 1944-1980. Z archiwum architekta”.
Swoje opinie Tadeusz Iskierka wyrażał śmiało i jasno, często krytycznie - o socrealizmie w architekturze, na temat budowy MDM, ściany wschodniej (odcinka ul. Marszałkowskiej od Alej Jerozolimskich do ul. Świętokrzyskiej), budowy Pałacu Kultury i Nauki (określanego wówczas Pałacem Stalina), budowy trasy Mostowej, Wybrzeża Helskiego czy dawnych założeń – osi Stanisławowskiej i Saskiej. W swych wypowiedziach zwracał uwagę na ich historyczny charakter i poddawał krytyce powojenne zniekształcenia. Jest też autorem studium rysunkowego zniszczeń Warszawy.

Razem z kolegami architektami (m.in. Stefanem Hołówko, Konstantym i Mikołajem Kokozowych, Jerzym Wasilewskim, Bogusławem Płacheckim) należał do wyłonionej z Wydziału Urbanistyki BOS grupy Pingwiny, powstałej w 1948 r. i działającej do 1952 r.

Brał udział w wielu konkursach, a z ramienia SARP był także sędzią w komisjach konkursowych.

Autor znanych warszawskich budynków

Jego realizacjami w Warszawie są m.in.: gmachy Centrali Ogrodniczej przy ul. Wilczej 38/40 i ul. Marszałkowskiej 77/79, stadion sportowy „Skra” z zespołem budynków przy ul. Wawelskiej. Zaprojektował także dom wielorodzinny Głównego Instytutu Pracy przy ul. Noakowskiego 8 (1950 -53), siedzibę Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich przy ul. Foksal 3 (1947-51), Wojskowe Przedstawicielstwo Budowlane przy Al. Jerozolimskich 103 (1951-52) oraz gmach Ubezpieczeń Wzajemnych przy ul. Jasnej 2/4 (1950-1951).

Jest autorem typowego projektu szkoły tysiąclatki i 18 szkół indywidualnych budowanych w całej Polsce od 1959 r. dla uczczenia 1000-lecia państwa polskiego (w Warszawie np. szkoła przy ul. Kozietulskiego).
Poza Warszawą jego realizacją jest budynek na stadionie Stali w Poznaniu (1956) a także polski pawilon wystawowy na targach w Zagrzebiu (1956).

Notka biograficzna

Urodził się 6 października 1917 r. w Moskwie, dokąd w czasie I wojny światowej rodzina czasowo przeniosła się z Warszawy. Powróciła zaraz po odzyskaniu niepodległości przez Polskę w 1918 r. i zamieszkała na powrót na warszawskiej Woli. W latach 1925-31 Tadeusz Iskierka uczęszczał do szkoły powszechnej przy ul. Żelaznej, a następnie do Państwowej Szkoły Średniej Kolejowej przy ul. Chmielnej 88 i przez rok do Gimnazjum dla Dorosłych przy ul. Złotej.

W 1936 r. rozpoczął studia na Wydziale Architektury Politechniki Warszawskiej. W 1939 r. pojechał do Belgradu, gdzie odbył praktykę budowlaną. Od początków wojny do wybuchu powstania warszawskiego w 1944 r., w którym brał udział, kontynuował konspiracyjne studia na Politechnice Warszawskiej. Podczas nauki brał udział w konkursie architektonicznym na projekt typowego, niekosztownego, parterowego domu. Pracował w warszawskim biurze Zakładów Cegielniczych „Pustelnik” przy ul. Sewerynów.

Tadeusz Iskierka miał także zdolności malarskie i rysunkowe. Jego akwarele przedstawiające architekturę Warszawy ozdabiały nieraz strony pisma „Stolica”.
Tadeusz Iskierka został odznaczony Odznaką Tysiąclecia, Srebrnym Krzyżem Zasługi, Złotą Odznaką Odbudowy Warszawy.

Zmarł 6 września 1990 r. w Warszawie. Jest pochowany na cmentarzu Północnym.

Opracowała: Urszula Zielińska-Meissner, BSKZ.
Źródła i bibliografia: Archiwum BOS, Archiwum Państwowe w Warszawie, Kalendarz Stolicy na rok 1967, J. Sigalin, „Warszawa 1944 – 1980. Z archiwum architekta”, Warszawa 1986, T. M. Ciołek, „Gerard Ciołek i przyjaciele”, Kraków 2019; Wikipedia.