W czerwcu 2024 r. zakończyliśmy drugą edycję projektu „Szkoła nie marnuje” w warszawskich szkołach podstawowych. Zapraszamy do podsumowania roku szkolnego 2023/2024 oraz do udziału w kolejnej edycji.
Celem projektu Szkoła nie marnuje jest wspieranie i zaangażowanie społeczności szkolnej do wypracowania indywidualnych sposobów na ograniczenie marnotrawstwa jedzenia w szkole, szczególnie w szkolnej stołówce. Uczennice i uczniowie z wybranej klasy wraz edukatorem i nauczycielem/koordynatorem ze szkoły, angażują całą społeczność szkolną, aby trwale zmniejszyć ilość wyrzucanego jedzenia.
Szkoła nie marnuje w roku szkolnym 2023/2024
Od września do czerwca 2024 roku projekt realizowany był 57. warszawskich placówkach. Ponad 1400 uczennic i uczniów z 6. i 7. klas, wspólnie z trenerkami żywieniowymi oraz przedstawicielkami i przedstawicielami społeczności szkolnej, wypracowywało indywidualne sposoby na ograniczenie marnotrawstwa żywności w swoich szkołach.
Pierwszy etap projektu obejmuje diagnozę ilości marnowanej żywności w szkolnych stołówkach oraz koszach na odpady. We współpracujących szkołach łącznie przeanalizowano ponad 1320 posiłków obiadowych oraz ponad 600 koszy na odpady.
Ponad 60% koszy na odpady zawierało jedzenie nadające się do spożycia. Obserwacja stołówki wykazała, że prawie 60% uczennic i uczniów korzystających ze szkolnych posiłków nie zjadało pełnej porcji. Co więcej ponad 30% uczennic i uczniów zostawiało na talerzu połowę posiłku, a niemal 20% zostawiało nawet 3⁄4 posiłku.
Drugim etapem jest spotkanie okrągłego stołu, w którym uczestniczą przedstawiciele dyrekcji, nauczyciel koordynujący projekt, członkowie rady rodziców, samorządu uczniowskiego oraz przedstawiciel osób zajmujących się żywieniem w danej szkole. Celem spotkania jest nie tylko zapoznanie z diagnozą marnowania żywności w danej szkole, ale też wspólne generowanie pomysłów na ograniczenie skali marnotrawstwa żywności w szkolnych stołówkach i koszach na odpady.
Wypracowane sposoby na ograniczanie marnotrawstwa żywności
W trakcie spotkania okrągłego stołu, uczestniczki i uczestnicy przedstawiają swoje pomysły na ograniczenie skali marnotrawstwa żywności. Wspólnie oceniamy możliwości ich realnego wprowadzenia na terenie placówki.
Działania, które miały pozytywny wpływ na ograniczenie marnotrawstwa żywności w szkolnych stołówkach to m.in.:
- Nakładanie połowy porcji obiadu na indywidualne życzenie dziecka z możliwością dokładki.
- Regularna ocena preferencji żywieniowych uczennic i uczniów z wykorzystaniem ankiety.
- Wprowadzenie karty „VIP” dla członków Samorządu Uczniowskiego, którzy regularnie testowaliby nowe potrawy wprowadzane do szkolnego menu i przekazywali opinie personelowi odpowiedzialnemu za organizację żywienia.
- Kolorowy Dzień w stołówce - np. zielony wtorek – podczas tego dania serwowane były wyłącznie zielone dania.
- Konkurs „najsmaczniejszy obiad” – uczennice i uczniowie, korzystający ze szkolnych posiłków, głosowali na najsmaczniejszy obiad podawany w szkolnej stołówce.
- Dni tematyczne w stołówce np. dzień kuchni włoskiej.
- Umieszczanie plakatów zachęcających do ograniczania marnowania żywności np. „jeśli czegoś nie lubisz, nie bierz!” / „bierz tyle, ile zjesz!” , a także do ograniczenia używania telefonów w stołówce.
Działania skierowane do całej społeczności szkolnej, które miały wpływ na osiągniecie wyznaczonych rezultatów obejmowały m.in.:
- Konkurs z nagrodami na najlepszy plakat na temat niemarnowania żywności.
- Przygotowanie i projekcja filmiku na szkolnych ekranach zachęcającego do niemarnowania jedzenia.
- Umieszczenie w każdej klasie lub w specjalnym miejscu „mini lodówki”, w której uczennice i uczniowie mogli zostawić posiłek do podzielenia się z innymi.
- Wydzielenie specjalnego miejsca na warzywa i owoce, którymi chętne osoby mogą się częstować.
- Ograniczenie asortymentu przekąsek w automacie i sklepiku oraz zastąpienie ich zdrowszymi alternatywami.
- Uświadomienie skali marnotrawstwa poprzez prezentację wyników diagnozy w Gazetce Szkolnej oraz Radzie Rodziców.
- Powieszenie plakatów nad koszami na odpady z hasłami zniechęcającymi do wyrzucania jedzenia (np. Myślisz czy marnujesz?).
Rezultaty
W roku szkolnym 2023/2024 prawie wszystkie uczestniczące w projekcie szkoły wprowadziły działania mające na celu ograniczenie marnotrawstwa żywności. W niektórych placówkach były to proste i niewielkie zmiany, w innych bardziej zaawanasowane. Średnio udało się zredukować marnotrawstwo żywności o około 22%, a w niektórych szkołach odnotowano nawet 47% redukcję.
Konferencja podsumowująca projekt
Podsumowaniem działania szkół oraz wyróżnieniem tych, które osiągnęły w projekcie znaczące rezultaty była zorganizowana wspólnie z pracownikami SGGW konferencja „Wiem Co Jem - zrównoważony posiłek szkolny”. Relację z tego wydarzenia można przeczytać na naszej stronie.
Trzecia edycja projektu Szkoła nie marnuje
Zaproszenia do udziału w kolejnej edycji projektu Szkoła nie marnuje zostały przesłane do dyrektorek i dyrektorów warszawskich publicznych szkół podstawowych. W razie potrzeby dodatkowych informacji zapraszamy do kontaktu: niemarnuje@um.warszawa.pl
Serdecznie zapraszamy!
