Dokument do pobrania:
Młoda Warszawa. Polityka młodzieżowa m.st. Warszawy
Biuro wiodące: Centrum Komunikacji Społecznej
Koordynatorka: Karolina Dudek-Rączka
Kontakt: politykamlodziezowa@um.warszawa.pl; sekretariat.cks@um.warszawa.pl
Jest odpowiedzią na pytanie, do czego wspólnie jako miasto dążymy. Ułatwia młodym odnalezienie się w gąszczu miejskich działań oraz stanowi dla nich wsparcie w kształtowaniu pozytywnych postaw i swojej tożsamości.
Dokument zastąpił obowiązujący do 2020 roku program poświęcony warszawskiej młodzieży „Młoda Warszawa. Miasto z klimatem dla młodych 2016-2020”. Polityka jest kontynuacją działań zainicjowanych przez program i wskaże zarówno wartości, jak i kierunki pracy z młodzieżą spójne dla całego miasta. Nowy dokument sprzyja wprowadzeniu trwałej i znaczącej zmiany na rzecz poprawy sytuacji młodych warszawiaków, pozwala zapewnić spójność wszystkich prowadzonych przez biura urzędu i jednostki miejskie działań na rzecz młodzieży w kolejnych latach.
Harmonogram
wrzesień 2020 - inicjowanie projektu
październik - listopad 2020 - analiza danych zastanych (desk research), indywidualne wywiady pogłębione (eksperckie), wywiady grupowe z młodzieżą
listopad - grudzień 2020 - warsztaty konsultacyjno-projekcyjne z młodymi ludźmi
grudzień 2020 - luty 2021 - konsultacje treści projektu w grupie eksperckiej
kwiecień - maj 2021 - konsultacje z mieszkańcami i uzgodnienia wewnętrzne
czerwiec 2021 - podsumowanie konsultacji społecznych, uzgodnienia projektu polityki pomiędzy komórkami urzędu
Polityka młodzieżowa przyjęta
9 września 2022
Otwartość, równość, wiarygodność i elastyczność – to cztery wartości polityki młodzieżowej Warszawy. Dokument przyjęła w czwartek Rada Warszawy.
Warszawa przyciąga. Jesteśmy największym centrum edukacyjnym i akademickim w Polsce. Ale chcemy iść dalej. Dlatego przyjęliśmy Politykę Młodzieżową Warszawy. Chcemy zapewniać młodym najlepsze warunki do życia i rozwoju, a także włączać ich w działanie miasta. Nic o Was bez Was! – mówi prezydent Warszawy Rafał Trzaskowski.
Polityka młodzieżowa to przede wszystkim nasza deklaracja wartości i priorytetów, którymi mamy się kierować współpracując z młodzieżą i kreując nowe rozwiązania na jej rzecz. Zapisy polityki są zatem drogowskazem dla nas – urzędników, pracowników miejskich instytucji, rodziców i współpracujących z nami organizacji pozarządowych, jak wprowadzić nową jakość w budowanie relacji z naszymi młodymi mieszkańcami – dodaje dyrektorka koordynatorka ds. przedsiębiorczości w Ratuszu Karolina Zdrodowska.
Dorota Łoboda radna warszawska zauważa również: - Polityka młodzieżowa traktuje przede wszystkim o młodych w wieku 13-26 lat, ale skierowana jest głównie do dorosłych. Pandemia oraz społeczne i demograficzne skutki wojny w Ukrainie pokazały, jak ważni dla rozwoju młodego człowieka są mądrzy i towarzyszący im dorośli. Przyjęta polityka będzie wprowadzi nową jakość w budowanie relacji z naszymi młodymi mieszkańcami.
Przygotowując politykę młodzieżową urzędnicy byli w bezpośrednim kontakcie z warszawską młodzieżą. W pierwszym etapie ok. 1,3 tys. uczestników wzięło udział w badaniach ankietowych, warsztatach i spotkaniach eksperckich. Przeprowadzono też grupowe wywiady z ekspertami pracującymi z młodzieżą.
W konsultacjach społecznych – były to m.in. dyskusje plenerowe, gry terenowe, warsztaty dla młodzieżowych rad, przedstawicielek i przedstawicieli organizacji pozarządowych oraz otwarte spotkania online – wzięło udział kolejne 1,4 tys. osób. Na tej podstawie stworzono cztery priorytety:
Polityka młodzieżowa zawiera również wartości, którymi kierować powinni się wszyscy urzędnicy, pracownicy miejskich instytucji w myśleniu o młodzieży i realizacji działań na jej rzecz:
Wartości te przekładają się na zbiór zasad, których przestrzeganie miasto deklaruje w projektach i działaniach, których odbiorcami są młodzi ludzie:
Są wskazówkami mającymi ułatwić wdrożenie wartości w codzienną pracę miejskich instytucji. Wskazują co jest ważne przy realizacji projektów i działań, których odbiorcami są młodzi ludzie.
W dokumencie nie ma konkretnych projektów czy działań. Zapisy polityki są natomiast drogowskazem dla urzędników, pracowników miejskich instytucji, rodziców i współpracujących z miastem organizacji pozarządowych – jak wprowadzić nową jakość w budowanie relacji z młodymi mieszkankami i mieszkańcami stolicy.
10 grudnia 2021
Zakończyły się konsultacje społeczne projektu dokumentu „Młoda Warszawa. Polityka młodzieżowa miasta stołecznego Warszawy”, które odbywały się w dniach 18 sierpnia - 8 października 2021 r.
Uczestnicy zgłaszali swoje uwagi i pomysły podczas dyskusji plenerowych, gier miejskich, warsztatów dedykowanych konkretnym grupom i podmiotom, otwartego spotkania konsultacyjnego oraz mailowo. Wśród osób zgłaszających uwagi i proponujących rozwiązania znaleźli się zarówno młodzi mieszkańcy Warszawy, jak i osoby dorosłe pracujące z młodzieżą i na jej rzecz, przedstawiciele młodzieżowych rad, organizacji pozarządowych, miejskich instytucji i warszawskich uczelni.
Kolejny etap to przygotowanie ostatecznej wersji „Polityki” zgodnie z uwagami zgłoszonymi i przyjętymi w ramach konsultacji społecznych.
Raport z konsultacji można znaleźć na stronie konsultacji społecznych.
18 sierpnia 2021
Warszawa rozpoczyna kolejny etap działań w ramach strategii rozwoju miasta #Warszawa2030 i uruchamia konsultacje polityki młodzieżowej. Dokument określa wytyczne dla władz miasta, miejskich instytucji i jednostek określające, jak działać na rzecz młodego pokolenia. Konsultacje potrwają od 18 sierpnia do 8 października 2021 r.
– Chcemy, aby młodym mieszkańcom żyło się jeszcze lepiej, dlatego wypracowaliśmy politykę młodzieżową. Dokument ma być podpowiedzią dla nas - dorosłych, urzędników i pracowników miejskich instytucji – jak współpracować z młodzieżą i odpowiadać na jej potrzeby. Zapraszamy młodych ludzi i wszystkich dorosłych, którzy chcą wyrazić swoją opinię. Każdy głos jest dla nas ważny – mówi prezydent Warszawy, Rafał Trzaskowski.
Polityka młodzieżowa miasta stołecznego Warszawy jest opracowaniem programującym rozwój miasta w ramach strategii #Warszawa2030. To kolejny, po „Młoda Warszawa. Miasto z klimatem dla młodych 2016-2020”, dokument skierowany do warszawskiej młodzieży. Nowa polityka będzie czerpać z wypracowanych wcześniej rozwiązań, wychodząc jednocześnie naprzeciw potrzebie systemowego podejścia do zmiany postaw i sposobu myślenia o młodzieży w Warszawie. Określone w polityce wartości i postawy mają być kluczem w kontekście pracy z młodymi ludźmi na wszystkich jej płaszczyznach.
Zaplanowane konsultacje służą zebraniu opinii, uwag, wniosków między innymi w sprawach związanych z edukacją, kulturą, sportem, polityką społeczną i mieszkaniową, a także ekologią, zdrowiem czy przyjaznym transportem. Działania te są wyrazem przekonania, że to młodzi mieszkańcy stolicy stanowią siłę napędową miasta, determinują jego rozwój, dlatego warto wsłuchać się w ich głos. Z przeprowadzonych konsultacji społecznych powstanie raport. Jego efektem będzie finalny dokument, uwzględniający głos warszawiaków i warszawianek. Wskaże on główne cele polityki miasta na rzecz młodzieży.
W harmonogramie konsultacji zostały uwzględnione:
Szczegółowy przebieg konsultacji dostępny na: konsultacje.um.warszawa.pl
14 lipca 2021
Mamy to! Zakończyliśmy prace nad projektem polityki młodzieżowej m.st. Warszawy i przygotowujemy się do skonsultowania go z mieszkańcami i mieszkankami.
Po 7 miesiącach etapu badawczego i prawie 3 miesiącach prac nad treścią polityki, przedstawiamy efekt. Zachęcamy do zapoznania się z projektem dokumentu: Młoda Warszawa. Polityka młodzieżowa m.st. Warszawy.
17 marca 2021
Zakończyliśmy drugi etap prac badawczych związanych z przygotowaniem polityki młodzieżowej m.st. Warszawy. Na przełomie stycznia i lutego 2021 r. zorganizowaliśmy 8 warsztatów z młodzieżą (w tym 3 z uczniami i uczennicami w wieku 10-14 lat) oraz 2 wywiady grupowe z osobami pracującymi z młodzieży. Łącznie w drugim etapie badania udział wzięło 119 osób w wieku 10-26 lat oraz 14 edukatorów i edukatorek. Tym samym zakończyliśmy cały etap badawczy towarzyszący powstawaniu polityki młodzieżowej.
Tak w liczbach wyglądał ten proces:
Na podstawie bogatego materiału badawczego sformułowaliśmy 8 wartości, które powinny definiować warszawska politykę młodzieżową. Są nimi:
Kolejność wartości nie jest przypadkowa. Zostały uszeregowane od tych, które zdaniem ekspertów i młodzieży są fundamentalne dla dokumentu i samego miasta, do tych, które są ważne, ale pełnią rolę uzupełniającą.
Do końca marca br. opracowany zostanie projekt treści polityki, który przekazany zostanie do konsultacji społecznych. W dokumencie obok wartości – cech, które powinny charakteryzować działania miasta podejmowane na rzecz młodzieży oraz drogowskazów (podpowiedzi dotyczących wdrażania poszczególnych wartości) zostaną przedstawione kierunki, czyli odpowiedzi na potrzeby naszego miasta, jego mieszkańców i pracowników. Kierunki są wyrazem priorytetów, którymi powinniśmy kierować się w działaniach skierowanych do młodych warszawiaków i warszawianek.
13 lutego 2021
W ramach procesu opracowania polityki młodzieżowej zaplanowaliśmy szeroką część badawczo-diagnostyczną zakładającą m.in. z:
Poniżej przedstawiamy najważniejsze spostrzeżenia i wnioski wyłaniające się z poszczególnych form badawczych.
W najbliższym czasie, grupa ekspercka w oparciu o zebrane materiały badawcze ostatecznie określi najważniejsze kierunki i wartości polityki młodzieżowej.
Celem tego etapu była diagnoza głównych hipotez z analizy dokumentów. Chcieliśmy zebrać informację o tym jak osoby pracujące z młodzieżą postrzegają swoich uczestników, co w ich odczuciu jest dla młodych najważniejszą wartością. Dodatkowo w ramach metody „kuli śniegowej” chcieliśmy poznać nowe osoby, z którymi warto byłoby porozmawiać o przyszłej polityce młodzieżowej.
Z wywiadów wyłania się obraz młodzieży warszawskiej jako osób bardzo kompetentnych cyfrowo, które skutecznie realizują w świecie cyfrowym wiele obszarów życia (co tylko potęguje pandemia). Internet wykorzystują nie tylko w celach towarzyskich i kulturalnych, ale również do samorozwoju. Najmłodsza młodzież chętnie sama wytwarza treści kreatywne, w dużej mierze na potrzeby komunikacji ze znajomymi. Młodzieży brakuje za to kompetencji komunikacyjnych, wykonawczych – takich jak zarządzanie swoim czasem – umiejętności z zakresu media literacy i być może również wglądu w siebie. Obok uniwersalnych wartości takich jak rodzina, relacje ze znajomymi, ważne miejsce w ich systemie wartości zajmują środowisko naturalne i niezależność. Młode osoby zmagają się z:
a w przypadku najstarszych:
- trudnościami w osiągnięciu niezależności finansowej bez rezygnacji z czasu wolnego.
Młodzi ludzie chętnie angażują się w działania, które nie wymagają długofalowego zaangażowania, szukają przede wszystkim tego, co da im jakieś umiejętności lub w inny sposób zwiększy ich szansę na dobry start w dorosłość – myślą o przyszłości i czują presję rynku pracy. Dla młodzieży, chociaż zależy jej na niezależności od dorosłych, bardzo ważna jest akceptacja rówieśników i przynależność do grupy. Sprawia to, że młodzież chętnie angażuje się w te aktywności, które wiążą się z budowaniem zespołu lub są zbudowane wokół paczki. Obecną młodzież od wcześniejszego pokolenia odróżniają przekonanie, że jej wybory/działania mają wpływ na świat i potrzeba zaangażowania społecznego. Dla osób najmłodszych – w wieku szkoły podstawowej – ważna jest zabawa i poznawanie świata, jednak obecny system edukacji formalnej zabija ich zainteresowania, kreatywność i pomysłowość .
U najstarszych osób mocniej zaznacza się podział na aktywnych (mają mało wolnego czasu, ale wysokie kompetencje) i nieaktywnych. Nad tą grupą mocniej wisi kwestia wejścia na rynek pracy i próby osiągnięcia samodzielności finansowej.
Podczas wywiadów grupowych skupiliśmy się na bliższym poznaniu młodych warszawiaków. Jakimi wartościami kierują się młodzi w swoim życiu? Odpowiedzieliśmy sobie również na pytanie z jakimi wyzwaniami i problemami zmagają się młodzi warszawiacy i warszawianki?
Zrealizowaliśmy wywiady grupowe z następującymi zespołami:
Młodzi okiem podsumowań z wywiadów cenią sobie spędzanie czasu ze znajomymi, ale ma to komponent bardziej integracyjny niż konsumpcyjny. Dotykają ich problemy nietolerancji dla grup odstających od znormalizowanej większości. Osoby, które mają rodzinę w Warszawie, wydają się częściej przyznawać do związania z Warszawą i do planów pozostania w mieście. Chętnie angażują się w wolontariaty, jeżeli tylko odpowiednio ich zachęcić (np. popierają WOŚP). W kontekście swojego miasta myślą o swoim sąsiedztwie i swoim najbliższym otoczeniu (osiedle, park, szkoła). Są krytyczni wobec różnych aspektów swojego otoczenia/środowiska, ponieważ czują, że są rzeczy, o które warto walczyć tego rodzaju krytyką.
Codzienność warszawskiej młodzieży można podzielić na czasy przed i po pandemii. Przed kryzysem epidemicznych byli zajęci - od rana do nocy poza domem (szczególnie, jeżeli łączą pracę ze studiami lub szkołę z zajęciami pozalekcyjnymi lub rozbudowanym życiem towarzyskim). Komunikacja miejska była ich głównym środkiem transportu. Codzienne korzystali ze szkoły i jej usług (np. biblioteka), ale także z oferty kulturalnej Warszawy. Ważnym punktem dnia było wcześniejsze wstawanie na dojazdy do szkoły.
W czasie pandemii większość czasu spędzają przed komputerem. Czasem w ramach odpoczynku czytają lub robią inne niekomputerowe rzeczy, chociaż przyznają się do wzrostu konsumpcji internetowej (Tik Tok, Instagram, filmiki na YT lub FB). Mają dużo zajęć dodatkowych, czasem bezpośrednio po zajęciach w szkole. Sprawiają wrażenie przepracowanych bardziej niż zwykle (pojawił się wątek tzw. „realizacji tematu”, czyli de facto samodzielnego uzupełniania wiedzy zawartej w podstawie programowej). Po całym dniu potrzebują wyciszenia. Jeżeli spacery, to raczej w okolicy, ale byle wyjść z domu - dobrą okazją bywa wyjście z psem.
Wszystkie warsztaty zostały przeprowadzone w formule online za pośrednictwem platformy Zoom udział w nich wzięło 91 osób.
Podczas warsztatów uczestnicy i uczestniczki zostali zapytani o wyzwania i potrzeby młodzieży, a także wartości, którymi w życiu kierują się młodzi warszawiacy i warszawianki. Ponadto młodzi wskazywali wartości istotne w funkcjonowaniu miasta oraz określali możliwości ich realizacji w różnych obszarach i sferach działania Warszawy (np. edukacja, kultura, rozwój przestrzenny, turystyka, opieka zdrowotna, transport, ochrona środowiska). W trakcie warsztatów wykorzystywano następujące metody i formy pracy: praca indywidualna, praca grupowa, dyskusja, praca z tekstem, praca z aplikacją interaktywną, quiz, praca z wirtualną tablicą, kolaż.
Uczestnicy i uczestniczki warsztatów, niezależnie od grupy, zwracali uwagę na kwestie dotyczące ekologii i ochrony środowiska. Warszawa przyszłości w opinii młodych powinna stawać się jeszcze bardziej „zielonym miastem”. Młodzi wskazywali również wyzwania, z którymi sami się zmagają lub które dotyczą bezpośrednio ich znajomych. Podkreślono m.in.:
Do głównych wartości przedstawionych przez młodzież zaliczyć można otwartość i tolerancję (związana przede wszystkim z poszanowaniem praw mniejszości oraz cudzoziemców), wolność, rodzina (wskazywana często jako rozpoczęcie nowego etapu w życiu młodzieży), rozwój (zarówno w sferze prywatnej jak i zawodowej), bezpieczeństwo i szacunek. Warszawa postrzegana jest przez młodych jako wyznacznik dla innych miast. Działania, które realizowane są przez młodzież w stolicy, „dają impuls” młodym w innych społecznościach.
Wśród najmłodszych uczestników warsztatów dostrzec można brak znajomości topografii i historii Warszawy. Kwestie dotyczące zasadności poznawania miejsc historycznych i kulturalnych w mieście dostrzegła także młodzież ze szkół ponadpodstawowych. Z kolei jednym z wyzwań dotyczącym starszej młodzieży, głównie studentów, jest trudność w zachęcaniu ich do angażowania się w życie miasta, a także budowania „głębszych” relacji z miastem.
W trakcie ćwiczenia „Warszawa przyszłości” młodzież wskazywała kierunki, w których powinno rozwijać się miasto. Najczęściej zwracano uwagę na nowoczesność miasta przy zachowaniu jego historii, tworzenie przestrzeni do relaksu i odpoczynku (w tym zwiększanie liczby obszarów zielonych), rozwijanie działań wspierających rozwój młodzieży (np. dodatkowe kursu, stypendia), zwiększenie dostępności do opieki zdrowotnej, rozwijanie wspólnot sąsiedzkich.
8 października 2020
2020 rok jest ostatnim rokiem realizacji programu dedykowanego warszawskiej młodzieży pt. „Młoda Warszawa. Miasto z klimatem dla młodych 2016-2020”. Program – na co wskazują wyniki przeprowadzonej ewaluacji - wyraźnie przyczynił się do podniesienia jakości życia młodzieży
w mieście oraz zwiększenia uczestnictwa tej grupy w życiu miasta.
Sukcesem programu „Młoda Warszawa” są działania, które wprowadziły punktowo, oddolnie zmiany postaw zarówno grup młodzieżowych, jak i instytucji miejskich. Zaobserwowaliśmy jednak wyraźną potrzebę dokumentu, który parasolowo wskaże zarówno wartości, jak i kierunki pracy z młodzieżą spójne dla całego miasta. Nowy dokument, który będzie miał charakter polityki, będzie sprzyjał wprowadzeniu trwałej i znaczącej zmiany na rzecz poprawy sytuacji młodych warszawiaków i warszawianek, pozwoli zapewnić spójność wszystkich prowadzonych przez biura urzędu i jednostki miejskie działań na rzecz młodzieży w kolejnych latach. Tym bardziej, że młodzież jako grupa wiekowa wpisuje się we wszystkie cele wskazane w Strategii #Warszawa2030.
W polityce określone zostaną wartości i postawy, które są kluczowe w kontekście pracy z młodzieżą na wszystkich jej płaszczyznach, a które to będą stanowić wytyczne dla wszystkich podmiotów współpracujących z i na rzecz młodzieży.
Polityka młodzieżowa, która w jasny sposób odpowiada na pytanie, do czego wspólnie jako miasto dążymy, ułatwi młodym odnalezienie się w gąszczu miejskich działań, ale także będzie dla nich wsparciem w kształtowaniu pozytywnych postaw i swojej tożsamości.
Opracowując politykę, zadbamy o uczestnictwo młodzieży w całym procesie, zarówno na etapie tworzenia dokumentu, jak i na etapie jego konsultowania.
Przy realizacji procesu opracowania polityki młodzieżowej współpracujemy z Fundacją Pole Dialogu.
