HYDE PARK Dziel się i wymieniaj. A przy okazji poznaj sąsiada. Współdzielenie i wymiana jako pomysł na budowanie społeczności. [24 listopada 2021 godz. 12.30-14.00]
O sesji
Jak połączyć miejsce otwarte z ideą dzielenia się i ekologią? Co ma ruch zero waste do budowania lokalnej społeczności? Zapraszamy na sesję z cyklu hyde park, gdzie swoimi działaniami będą nas inspirować: Droom z Gminy Mosina, Renowatornia z Bytonia oraz Współdzielnik z Warszawy.
Moderator
Adam Kadenaci - badacz społeczny, animator i praktyk partycypacji społecznej. Ukończył Wydział Stosowanych Nauk Społecznych i Resocjalizacji na Uniwersytecie Warszawskim. Absolwenta XX Szkoły Trenerskiej Stowarzyszenia Trenerów Organizacji Pozarządowych. Członek Sieci Latających Animatorów Kultury Towarzystwa Inicjatyw Twórczych „ę”, w ramach której wspiera animatorów, instytucje kultury i Uniwersytety Trzeciego Wieku z całej Polski. Wspólnie z Fundacją Na Miejscu organizuje procesy konsultacyjne, które pomagają uwzględnić potrzeby mieszkańców w planach modernizacji przestrzeni publicznej w Warszawie. Nad realizację własnych pomysłów ceni sobie bardziej wspieranie mieszkańców w podejmowaniu ich własnych działań społeczno-kulturalnych – szczególnie jeśli jest to ich debiut.
Goście
ReNOWAtornia (Bytoń) - Edyta Estkowska - Z wykształcenia jestem projektantem wzornictwa i złotnikiem. Zajmuję się malarstwem na drewnie,biżuterią, oraz artystycznym malowaniem mebli oraz fragmentów starych przedmiotów, dawaniem im tzw. "drugiego życia". Od kilku lat moją pasją, ale także wykonywanym zawodem, stała się praca animatora kultury. Prowadziłam pracownię plastyczną dla dzieci, młodzieży i dorosłych, realizowałam różnorodne projekty społeczno-artystyczne, mające za zadanie zaangażowanie lokalnej społeczności we wspólne twórczego działania. Od 2019 jestem zaangażowana w pracę z seniorami. Zaczęło się od prowadzenia zajęć z robótek ręcznych w lokalnym Klubie Seniora. Tam też powstał pomysł ReNOWAtorni, czyli otwartej pracowni renowacji mebli, ale też, a może przede wszystkim, wspólnej międzypokoleniowej przestrzeni twórczej pracy. Współpracując ze środowiskiem seniorów, a także młodzieżą, oraz z miłości do starych przedmiotów w nowych odsłonach, chciałam pomóc w tworzeniu czegoś, co sprawi, że młodsi i starsi znajdą wspólny język, da pretekst do rozmowy i poprzez wspólną pracę pomoże nawiązać trwałe relacje.
Współdzielnik (Warszawa) - Anna Niedziałkowska - koordynatorka projektu Współdzielnik w Wolskim Centrum Kultury w Warszawie. Chce tworzyć miejsce budujące więzi społeczne i zwiększające świadomość zmian klimatycznych poprzez dzielenie się rzeczami oraz wiedzą w duchu świadomej konsumpcji. Wcześniej zaangażowana w działania wspierające osoby z doświadczeniem bezdomności. Inicjatorka dedykowanych im spotkań poświęconych wspólnemu gotowaniu, które od sierpnia 2018 do początku pandemii odbywały się w Centrum Aktywności Lokalnej na Paca 40 w Warszawie. Jako edukatorka społeczna tworzyła Otwartą kuchnię - miejsce dla osób w kryzysie bezdomności, prowadzone przez Stowarzyszenie Pomocy i Interwencji Społecznej. Związana z ruchem Foodsharing Warszawa, ograniczającym ilość marnowanej żywności. Studiowała w Instytucie Etnologii i Antropologii Kulturowej UW. Badania licencjackie prowadziła w zachodniej Ukrainie.
Jadłodzielnia - Mosina (Gmina Mosina) - Będzie reprezentowana na konferencji przez Marcina Niemczewskiego - Jesteśmy grupą nieformalną, ruchem miejskim działającym dla dobra naszej lokalnej społeczności. Mosina to podpoznańskie miasteczko, gdzie 3 lata temu postanowiliśmy uruchomić jadłodzielnię. I od tego wszystko się zaczęło... W działania Jadłodzielni-Mosina zaangażowanych jest kilkadziesiąt osób. Prowadzimy jadłodzielnię, dwie książkodzielnie, dwa serca na nakrętki, zniczodzielnię, rehadzielnię czy też bezpłatny serwis komputerowy. W kilkunastu mosińskich sklepach wprowadziliśmy torby-bumerangi by ograniczyć ilość zużywanych foliówek. Zainstalowaliśmy w Mosinie i okolicy kilkanaście różowych skrzyneczek ze środkami higieny menstruacyjnej (w szkołach, instytucjach i miejscach ogólnodostępnych), w pierwszej fali pandemii uszyliśmy i przekazaliśmy bezpłatnie do kilkudziesięciu szpitali i DPS w Polsce ponad 50 tys. maseczek. Zorganizowaliśmy największą w Polsce w czasie pandemii (pod względem liczby odwiedzających) wystawę malarstwa w... lokalnych sklepach. W ostatnim czasie udało nam się zrealizować społeczne malowanie muralu o tematyce ekologicznej. Mural został zaprojektowany przez artystkę i pod jej nadzorem malowany był przez kilkuset mieszkańców. Od wielu miesięcy wspieramy poznańską Zupę Wolności dzieląc się jedzeniem z osobami w kryzysie bezdomności. Potrafimy zorganizować festiwal łączący ludzi teatru, rzeźby, rysunku, muzyki, mody, podróżników, streetartowców. Wiemy jak posadzić kilkadziesiąt drzew w przestrzeni miejskiej czy też pomóc rolnikowi uratować kilkadziesiąt ton ziemniaków! Ostatnim naszym projektem jest DRooM – Darmowy Roower Małomiasteczkowy. Jest to jadłodzielniany pomysł na rower miejski: bez opłat, bez aplikacji, bez administracji! Rowery w tym projekcie pozyskujemy od mieszkańców (stare, czasem uszkodzone), naprawiamy, brandujemy i udostępniamy w przestrzeni miejskiej. I to działa! We wszystkie nasze działania włączamy lokalną społeczność: szkoły, przedszkola, seniorów, harcerzy, grupy nieformalne i organizacje społeczne. Współpracujemy z wieloma lokalnymi instytucjami. Wspieramy i szkolimy osoby zainteresowane podobnymi inicjatywami w innych miastach. Dzielimy się tym, co mamy, dajemy drugie życie przedmiotom i realizujemy pozornie niemożliwe projekty. Jesteśmy aktywni w mediach społecznościowych prezentując swoje działania ale także wspierając lokalne inicjatywy oddolne. DRooMs come true!
Notatka po sesji
Świadomość ekologiczna mieszkańców w ostatnich latach wzrasta. Coraz więcej osób ogranicza konsumpcje i stara się w sposób racjonalny wykorzystywać zasoby, które już zostały wyprodukowane. Do udziału w tej sesji zaprosiliśmy miejsca otwarte, które wspierają mieszkańców w wymienianiu się rzeczami lub w ich naprawie.
Jako pierwsza wystąpiła Edyta Estkowska, która jest współzałożycielką ReNOWAtorni – warsztatu, w którym mieszkańcy wymieniają się umiejętnościami i wspólnie naprawiają stare meble. To miejsce otwarte funkcjonuje we wsi Bytoń, przy wsparciu lokalnej biblioteki i władz samorządowych, które udostępniły lokal. ReNOWAtornia powstała jako projekt skierowany do seniorów, ale z biegiem czasu zaczęli z niego korzystać wszyscy - bez względu na wiek. Mieszkańcy wspierają siebie wzajemnie w działaniach np. emerytowany stolarz pokazuje innym, jak odnowić krzesło. W warsztacie – oprócz renowacji mebli – można nauczyć się też haftować, szydełkować czy wyplatać makramy. Wszystko opiera się na wolontariacie i wzajemnym wsparciu. Osoby skupione wokół ReNOWAtornii podejmują też działania na rzecz przestrzeni publicznej wsi. Wspólnymi siłami odremontowali lokalną kapliczkę.
Duże doświadczenie w wymianie i ratowaniu zasobów ma Jadłodzielnia Mosina. O działaniach realizowanych przez grupę mieszkańców, skupionych wokół tej inicjatywy, opowiadał Marcin Niemczewski. Pierwszym projektem było stworzenie na terenie miasta Jadłodzielni, w ramach której mieszkańcy i lokalni przedsiębiorcy mogą dzielić się miedzy sobą jedzeniem i ratować je przed wyrzuceniem. Wielki sukces tego działania zaowocował kolejnymi „dzielniami”. W Mosinie powstała książkodzielnia, zniczodzielnia, rehadzielnia czy sztukodzielnia – kolejne miejsca zachęcające mieszkańców do wymieniania się rzeczami i korzystania z zasobów, które już są dostępne w społeczności. Najnowszym projektem – skupionym na współdzieleniu - realizowanym przez grupę z Mosiny, jest DRooM, czyli Darmowy Rower Małomiasteczkowy. Jest to jedyny system rowerów miejskich w Polsce stworzony oddolnie przez mieszkańców. Jak to działa? Członkowie społeczności przekazują nieużywane rowery. Są one odnawiane, oznaczane tabliczką „DRooM” i trafiają potem na ulice Mosiny. Każdy mieszkaniec może skorzystać za darmo z roweru i odstawić go w dowolnym miejscu.
Na koniec Anna Niedziałkowska przedstawiła działalność „Współdzielnika” – ekologicznego Miejsca Aktywności Lokalnej, które zostało założone przez Wolskie Centrum Kultury we współpracy z centrum handlowym Wola Park. Na czym polega działalność tego miejsca otwartego. Mówiąc w skrócie jest to darmowy sklep wielobranżowy. Mieszkańcy mogą do niego przynosić rzeczy (ubrania, książki, sprzęty AGD, jedzenie itp.), z których już nie korzystają, a inni mogą je zabrać za darmo. We Współdzielniku działa też warsztat naprawczy i sanatorium dla roślin, a gospodynie tego miejsca organizują liczne warsztaty przybliżające mieszkańcom tematy związane z ekologią i ideą zero waste. Anna opowiedziała o kolejnych krokach, które doprowadziły do powstania tego miejsca i jego pierwszych tygodniach funkcjonowania (Współdzielnik otworzył się na początku listopada 2021 roku).