Zapraszamy na seminarium naukowe "Miejskie wspólnoty sąsiedzkie: realia, praktyki, potencjały" – 6 grudnia 2019 r. [Wydłużona rejestracja]
Wydarzenie odbędzie się 6 grudnia 2019 r. w Warszawie w godzinach 10.00-16.00. Podczas seminarium porozmawiamy o stanie wspólnot sąsiedzkich w miastach, o tym jak budować relacje wewnątrz i między różnymi wspólnotami oraz jaki jest sens budowania wspólnot.
Zapraszamy do udziału wszystkie osoby zainteresowane tematyką tworzenia wspólnot w mieście – zarówno tych, którzy robią to w praktyce, jak i tych którzy zajmują się tymi zagadnieniami naukowo lub od strony samorządu.
Rejestracja na seminarium trwa do 4.12.2019 r.
Niewątpliwą zaletą seminarium będzie obecność osób z jednostek naukowych z różnych miast w Polsce, które podzielą się wynikami swoich badań (m.in. Akademia Pedagogiki Specjalnej, Uniwersytet Gdański, Uniwersytet Jagielloński, Uniwersytet Warszawski, Uniwersytet Wrocławski) oraz osób budujących wspólnoty w praktyce (Stowarzyszenie Ochocianie, Wolskie Centrum Kultury).
Wydarzenie organizuje Centrum Komunikacji Społecznej Urzędu m.st. Warszawy wraz z Wydziałem Stosowanych Nauk Społecznych i Resocjalizacji Uniwersytetu Warszawskiego w ramach partnerskiej współpracy.
Seminarium odbędzie się w Centrum Kreatywności ul. Targowa 56 w Warszawie. Udział w spotkaniu jest bezpłatny.
Ramowy program Seminarium:
10.00 rejestracja uczestników (kawa)
10.30 otwarcie Seminarium
10.45-12.05: I sesja: Jaka wspólnota sąsiedzka?(prowadzenie dr hab. Magdalena Dudkiewicz, Instytut Stosowanych Nauk Społecznych Uniwersytetu Warszawskiego)
Opis: Sesja rozpocznie się prezentacją wyników i wniosków z badania pt. „Tworzenie i funkcjonowanie wspólnot lokalnych w Warszawie”. Wszystkie wystąpienia skupione będą wokół zagadnienia miejskiej wspólnoty terytorialnej – zarówno w kontekście definicji (typów, cech, granic) jak i praktycznych konsekwencji zamieszkiwania „w pobliżu”. Na ile bliskie zamieszkiwanie realnie wpływa na bezpośrednie relacje, ich siłę, jakość, znaczenie? Co powoduje, że takie wspólnoty sąsiedzkie są raczej zamknięte, lub przeciwnie otwarte i gotowe na włączanie nowych członków? Czy sąsiedzi podejmują wspólne aktywności, a jeśli tak, to w jakich dziedzinach?
Referentki:
Dr Bogna Kietlińska (Instytut Stosowanych Nauk Społecznych Uniwersytetu Warszawskiego): adiunkt, uczestniczka projektów badawczych z obszaru antropologii i socjologii miasta, etnografii wielozmysłowej oraz partycypacji społecznej wspieranej przez narzędzia GIS sprzyjające powstawaniu inteligentnych miast.
Wystąpienie będzie dotyczyło wybranych wniosków i rekomendacji z badania Tworzenie i funkcjonowanie wspólnot lokalnych w Warszawie zrealizowanego w 2018 roku na zamówienie Centrum Komunikacji Społecznej Urzędu Miasta Stołecznego w ramach opracowywania Programu wykonawczego Wspólnota do celu 1.1. Strategii Rozwoju m.st. Warszawy #Warszawa2030. Najważniejsze zagadnienia dotyczą zidentyfikowanych typów wspólnot lokalnych, mechanizmów ich powstawania oraz relacji pomiędzy ich istnieniem a odczuwaniem identyfikacji z miejscem.
Dr hab. Marcjanna Nóżka, prof. UJ (Instytut Socjologii Uniwersytetu Jagiellońskiego): uczestniczka projektu badawczego, zajmująca się: socjologią przestrzeni, problemów społecznych, wykluczeniem społecznym.
Wystąpienie będzie dotyczyło sposobów gospodarowania miejską przestrzenią osiedlową jako formy codziennych praktyk partycypacyjnych będących źródłem inkluzji i sąsiedzkich antagonizmów. Referat odnosi się do wyników badań zrealizowanych w latach 2016 - 2018 w ramach projektu sfinansowanego przez NCN, pt. Różnice i granice w procesie tworzenia wielkomiejskich społeczności sąsiedzkich. Studium społeczno-przestrzenne.
Dr inż. Edyta Winiarska-Lisiecka: laureatka konkursu „Dyplomy dla Warszawy” na najlepszą rozprawę doktorską. Badaczka przestrzeni towarzyszących miejscom zamieszkiwania wspólnot sąsiedzkich.
Wystąpienie będzie dotyczyło wybranych zagadnień poruszonych w rozprawie doktorskiej „Podwórka jako ogrody wspólnot sąsiedzkich”. Autorka omówi, w jaki sposób posługując się narzędziem nazwanym „Kartą oznak terytorialności” można wyznaczyć i rozpoznać ogrody wspólnot sąsiedzkich, które są zlokalizowane w przestrzeniach towarzyszących miejskiej zabudowie mieszkaniowej. Przedstawi dynamikę ich powstawania oraz typologię na przykładzie wybranych obszarów m.st. Warszawa.
12.05-12.50 przerwa obiadowa (lunch wegetariański)
12.50-14.10: II sesja: Jakie sąsiedztwo wspólnot?(prowadzenie dr Aleksandra Winiarska, Instytut Stosowanych Nauk Społecznych Uniwersytetu Warszawskiego)
Opis: Celem sesji będzie przyjrzenie się różnorodności wspólnot w mieście oraz zastanowienie się jakie podziały i opozycje ujawniają się najczęściej i jak wspólnoty reagują na (szeroko pojęte) różnice we własnym obrębie, a także w relacjach z otoczeniem. Przedmiotem zainteresowania będą m.in. wspólnoty nie-terytorialne, wspólnoty nieformalne oraz aktywność w przestrzeni wirtualnej. Celem będzie również zastanowienie się nad istnieniem praktyk wspólnotowych mających na celu budowanie relacji zarówno wewnątrz, jak i pomiędzy wspólnotami, a także odpowiedź na pytanie, czy przybysze i migranci – pochodzący z innych miejsc w Polsce, jak i zagranicą – zostają włączeni do istniejących wspólnot, czy tworzą własne lub pozostają z boku.
Referentki:
Dr Marta Klekotko (Instytut Socjologii Uniwersytetu Jagiellońskiego): adiunkt, zajmuje się socjologią społeczności lokalnych. Kieruje projektem badawczym pt. Kulturowe mechanizmy strukturacji miejskich wspólnot lokalnych.
Wystąpienie będzie dotyczyło kluczowych mechanizmów kulturowych kształtowania się tzw. „starej” i „nowej” wspólnotowości, ich związków ze „starą” i „nową” lokalnością, a także znaczenia w mobilizowaniu społeczności oraz pobudzaniu oddolnej samoorganizacji i działań zbiorowych. Na podstawie analizy danych z badań terenowych prowadzonych w Warszawie, Krakowie i Katowicach udzielę odpowiedzi na pytanie o istotę kulturowo-przestrzennych mechanizmów kształtowania się miejskiej wspólnotowości oraz pożądany kierunek ewentualnych interwencji socjologicznych i kształtowania polityk miejskich.
Dr Magdalena Łukasiuk (Instytut Stosowanych Nauk Społecznych Uniwersytetu Warszawskiego): adiunkt, zajmuje się socjologią architektury, zamieszkiwania i procesami migracji.
Wystąpienie będzie dotyczyło znaczenia migracji dla wspólnoty. Warszawa od zawsze była miastem imigracyjnym, podlegającym napływowi wewnętrznemu i migracjom zewnętrznym. Migracje miały wpływ na procesy selekcyjne, ale też integracyjne. Figura "prawdziwego warszawiaka" i "słoika" to stereotypy o długiej tradycji, obecnie uzupełniane przez tworzące się wizerunki przybyszów z zagranicy. Wizerunki te są mocno zależne od koniunktury gospodarczej i politycznej. W moim wystąpieniu zajmę się narracjami na temat warszawskich imigrantów i ich wpływem na wspólnoty miejskie.
Mgr Anna Pokrzywa (Instytut Filozofii i Socjologii Akademii Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej): zajmuje się aktywizmem miejskim, problematyką lokalnych wspólnot wirtualnych i e-sąsiedztwem.
Wystąpienie będzie dotyczyło wyników kilkuletniej obserwacji warszawskich grup wirtualnych. Będę szukać odpowiedzi na pytania: jakiego rodzaju relacje sąsiedzkie zauważalne są w wirtualnych wspólnotach? Jakie potrzeby manifestują mieszkańcy w grupach? Jak wirtualne miejsca spotkań sąsiadów wpływają na ich wspólnotę lokalną? W referacie opiszę skalę i charakterystykę e-sąsiedztwa, zaprezentuję typy podejmowanych aktywności, wskażę przykłady tego, jak rzeczywistość online wpływa na wspólnotę lokalną offline, a także opiszę kapitały, zagrożenia i konflikty, które dzięki grupom powstają.
14.20-15.50: panel dyskusyjny (prowadzenie dr hab. Barbara Lewenstein, Instytut Stosowanych Nauk Społecznych Uniwersytetu Warszawskiego).
Opis: Panel podejmie problematykę wzmacniania wspólnot lokalnych przez interwencje zewnętrzne. Poszukamy odpowiedzi na pytania: Czy w ogóle jest sens budować wspólnoty (i inwestować w nie środki) w środowiskach miejskich, czy też wspólnoty takie powstają spontanicznie same? Jeśli tak to jakiego typu powinny być to interwencje: inwestycje w lidera, czy może w infrastrukturę dla wspólnoty? Jaka ona miałaby być? Które społeczności wzmacniać, gdzie inwestować środki? A także czego jeszcze nie wiemy o wspólnotach co warto byłoby zbadać? Efektem ma być zestaw tropów i rekomendacji na przyszłość.
Panelistki i paneliści:
Prof. dr hab. Maria Mendel (Wydział Nauk Społecznych Uniwersytetu Gdańskiego): Kierownik Zakładu Pedagogiki Społecznej. Autorka koncepcji pedagogiki miejsca, w tym pedagogiki miasta, oraz licznych kategorii teoretycznych służących edukacyjnie zorientowanej refleksji nad miastem oraz badaniom jego przestrzeni i miejsc [w tym ostatnio "pamięciomiejsc" i miejsc "innych", analizowanych w perspektywie ontologii (nie)obecności, czy praktyki artystycznej].
Dr Krzysztof Mikołajewski (Wolskie Centrum Kultury): Jako były dyrektor CKS i obecnie dyrektor Wolskiego Centrum Kultury działa w obszarze aktywizacji i animacji i kulturalnej Warszawy. Współinicjator wielu inicjatyw kulturalnych, w tym m.in sieci Miejsc Aktywności Lokalnej.
Dr hab. Jacek Schindler (Instytut Kulturoznawstwa Uniwersytetu Wrocławskiego): Zajmuje się problematyką uwarunkowań aktywizacji lokalnej, teorii i interpretacji kultury, kulturowych uwarunkowań ochrony środowiska naturalnego. Założyciel Stowarzyszenia Nowa Idea, członek Ashoka, Innovators for the Public. Inicjator kampanii na rzecz aktywizacji lokalnej i ograniczania konsumpcji.
Dr Maria Środoń (Stowarzyszenie Ochocianie): aktywistka lokalna, od dwunastu lat przewodniczy lokalnemu Stowarzyszeniu Ochocianie. Autorka wielu zrealizowanych projektów do budżetu partycypacyjnego i inicjatyw lokalnych.
15.50–16.00 Podsumowanie i zamknięcie seminarium.
REJESTRACJA (do 4.12.2019 r.)
Kontakt: inicjatywa.zapis@um.warszawa.pl
Adam Markuszewski,
Centrum Komunikacji Społecznej Urzędu m.st. Warszawy
Tel. 22 44 33 448