null

Ziuta Hartman

Drukuj otwiera się w nowej karcie

Ziuta Hartman

Ziuta Hartman z domu Rotenberg ( ur. 5 października 1922 r. w Kielcach, zm. 19 maja 2015 r. w Tel Avivie)

Honorowy Obywatel Warszawy od lipca 2010 roku
Uchwała Rady m. st. Warszawy Nr LXXXVI/2518/2010 z dnia 15 lipca 2010 roku.

Urodzona 5 października 1922 roku w Kielcach. Uczestniczka powstania w Getcie Warszawskim. Uczęszczała do Liceum Żydowskiego dla Dziewcząt w Kielcach aż do wybuchu II wojny światowej. Po utworzeniu kieleckiego getta znalazła się na jego obszarze. Wydana w ręce okupanta niemieckiego za brak opaski żydowskiej na ramieniu cudem uniknęła kary więzienia. Następnie uciekła z Kielc do Radomia, a później do Warszawy, gdzie na początku 1942 roku, wykorzystując podziemne przejście pod ulicą Leszno, przedostała się na teren warszawskiego getta. Początkowo pracowała w jednym z szopów, a następnie już jako łączniczka Żydowskiego Związku Wojskowego wielokrotnie przechodziła na stronę "aryjską", skąd przynosiła broń, korespondencję lub żywność. Po pierwszej wielkiej akcji likwidacyjnej getta została na jego terenie. W trakcie powstania w Getcie Warszawskim brała udział w walkach z okupantem oraz opiekowała się rannymi w bunkrze przy ulicy Świętojerskiej. Po zdobyciu przez nazistów bronionego przez nią i jej towarzyszy budynku została wraz z resztą ocalałych skierowana na Umschlagplatz. Przez wiele dni w ciężkich warunkach oczekiwała na wywóz z getta. Najpierw została przewieziona do Poniatowej, skąd trafiła do niemieckiego obozu koncentracyjnego na Majdanku. Następnie przeniesiono ją do obozu pracy przymusowej w Skarżysku Kamiennej. W 1944 roku została przewieziona do podobozu KL Buchenwald w Lipsku, gdzie pracowała w fabryce broni. Tam doczekała wyzwolenia na kilka dni przed oficjalnym zakończeniem II Wojny Światowej.

Wróciła do Polski wraz z transportem rannych żołnierzy i zamieszkała ponownie w Kielcach, gdzie podjęła pracę w Komitecie Żydowskim przy ul. Planty 7. Zajmowała się tam zbieraniem informacji od tych, którzy przeżyli zagładę. Po czterech miesiącach pobytu w Kielcach, razem z mężem przekroczyła granicę opuszczając na zawsze Polskę. Od 1952 roku mieszka w Izraelu w pobliżu Tel Avivu. Była współorganizatorem spotkań byłych więźniów obozów zagłady.

>> english version