null

Szymon Szurmiej

Drukuj otwiera się w nowej karcie

Szymon Szurmiej fot. Marek Górecki 

Szymon Szurmiej, (urodził się w 18 czerwca 1923 r. w Łucku, zmarł 16 lipca 2014 r. w Warszawie)

Honorowy Obywatel Warszawy od lipca 2004 roku.
Tytuł nadany uchwałą Rady m.st. Warszawy nr XXXII/723/ 2004 z dnia 1 lipca 2004 roku.


Aktor, reżyser, działacz społeczności żydowskiej, dyrektor Teatru Żydowskiego w Warszawie, przez wiele lat przewodniczący, a obecnie honorowy prezes Towarzystwa Społeczno-Kulturalnego Żydów w Polsce. 

Podczas II wojny światowej, w 1941 r., został wysłany do obozu pracy na Kołymie, a następnie, po trzech latach, na dalszą zsyłkę do miasta Dżambuł w Kazachstanie. Na zesłaniu zdobył pierwsze doświadczenia sceniczne, grając m.in. w teatrze w Ałma-Acie, przy którym ukończył studium aktorskie. Do Polski powrócił w 1946 r. i w ramach repatriacji osiedlił się na Dolnym Śląsku. 

Karierę aktorską i jako asystent reżysera, a potem reżyser rozpoczął w 1951 r. w Teatrze Polskim we Wrocławiu. W roku 1955 został kierownikiem artystycznym Teatru Ziemi Opolskiej w Opolu, z kolei objął Teatr Powszechny we Wrocławiu. W 1966 r. zdał egzamin eksternistyczny i stał się dyplomowanym reżyserem. Jako aktor współpracował z Państwowym Teatrem Żydowskim im. E.R. Kamińskiej. W 1969 roku przeniósł się do Warszawy, gdzie 1 września 1970 r. powołano go na stanowisko dyrektora Teatru Żydowskiego, którym kieruje do dziś.

Utworzył wówczas przy teatrze Studium Aktorskie, mające za zadanie uzupełnić rozbity po wydarzeniach Marca 68 zespół, dzięki czemu uratował teatr przed upadkiem i zamknięciem. 
Był posłem na Sejm PRL IX kadencji (1985-1989) i wiceprzewodniczącym Sejmowej Komisji Kultury, a w latach 1986-1987 członkiem Narodowej Rady Kultury. Został członkiem Światowego Kongresu Żydów, wiceprezydentem Światowej Federacji Żydów Polskich, członkiem egzekutywy Europejskiego Kongresu Żydów oraz Prezydium Światowego Komitetu Kultury Żydowskiej.

Niezależnie od osiągnięć reżyserskich może poszczycić się wieloma wybitnymi rolami aktorskimi na scenie Teatru Żydowskiego, gdzie stworzył niezapomniane, charakterystyczne kreacje, w których dramatyczna ekspresja i liryczne nuty przeplatają się z wrodzonym mu poczuciem humoru. Występował także w wielu filmach polskich i zagranicznych (m.in. Austeria, Fancy, Bohemia, Wichry wojny). 

Odznaczony m.in. Krzyżem Wielkim i Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski oraz Wielkim Krzyżem Zasługi Orderu Zasługi Republiki Federalnej Niemiec.

>> english version