1 kwietnia 2019 roku, dokładnie sto lat temu, kilka miesięcy po przyznaniu praw wyborczych kobietom, Maria Kelles-Krauz została wybrana, z pośród radnych, na przewodniczącą Rady Miejskiej Radomia. Właśnie z tej okazji, w ramach historyczno-społecznego projektu HI100RIA 1919-2019 odbyła się debata poświęcona zaangażowaniu kobiet w działalność polityczną i społeczną. Podczas debaty Radę m.st. Warszawy, w imieniu Ewy Malinowskiej Grupińskiej, przewodniczącej Rady, reprezentowała Beata Michalec, radna m.st. Warszawy.
Rok 2018 pod względem rocznic był wyjątkowy. Sto lat temu Polska nie tylko odzyskała niepodległość, ale była też jednym z pierwszych państw na świecie, które wprowadziło kobiety do parlamentu i przyznało im pełnię praw. W pierwszej kadencji sejmu, po odzyskaniu niepodległości, znalazło się osiem kobiet.
W obecnej kadencji Panie zdobyły 27 proc. mandatów do Sejmu i 13 proc. do Senatu. Są to najlepsze w historii naszego parlamentu wyniki, jeśli chodzi o udział kobiet we władzy ustawodawczej. To, co dziś wydaje się oczywistością, (choć wciąż nie na całym świecie), zostało wywalczone przez odważne, zdeterminowane
i mądre kobiety. Z pewnością taką osobą była Maria Kelles-Krauz, pierwsza w historii Radomia, kobieta pełniąca funkcję przewodniczącej Rady Miejskiej.
W tym roku także mamy wyjątkową rocznicę. Sto lat temu kobiety po raz pierwszy zdobyły mandaty do Rad Miejskich. Kiedy podczas jednej z uroczystości odzyskania przez Polskę niepodległości wpadła mi w ręce fotografia pierwszych radnych Warszawy, zadałam sobie pytanie: dlaczego nie znamy bohaterek warszawskiej samorządności? Kim były te kobiety, jaką rolę odgrywały? Wtedy właśnie zrodził się pomysł wystawy, która przybliża sylwetki warszawskich radnych. Jeśli tylko znajdziecie Państwo czas, żeby odwiedzić Warszawę, proszę zaplanujcie spacer pod Pałac Kultury i Nauki. Właśnie tam przed głównym wejściem można do końca kwietnia, zapoznać się z historią tych dziesięciu niezwykłych kobiet. Pragnę także podkreślić, że na czele delegacji uczestniczek Zjazdu Kobiet Polskich, która zabiegała u Józefa Piłsudskiego, o to by w ważnym momencie nie zapomniano o prawach Polek, stała właśnie jedna z pierwszych warszawskich radnych, Justyna Budzińska-Tylicka.
Okazją do dzisiejszego spotkania jest wydarzenie., które miało miejsce sto lat temu. W pierwszej Radzie Miejskiej Radomia zasiadły trzy kobiety: Jadwiga Rudnicka, Stanisława Wronecka i Maria Kelles-Krauz. To właśnie ostatnia z wymienionych kobiet była inspiracją dla organizatorów dzisiejszego spotkania oraz pewne wydarzenie z życia tej niezwykłej osoby. Dokładnie sto lat temu, 1 kwietnia 1919 roku, kilka miesięcy po przyznaniu praw wyborczych kobietom, Maria Kelles-Krauz została wybrana, z pośród radnych, na przewodniczącą Rady Miejskiej Radomia (…). Mam nadzieję, że przypomnienie niezwykłej postaci Marii Kelles-Krauz, która odważnie i skutecznie realizowała swoje pomysły, a także walczyła z wieloma nierównościami, będzie dla wielu mieszkanek Radomia inspiracją do działania w różnych obszarach. Najważniejsze, żeby zacząć i doświadczyć swojej sprawczości, takie uczucie daje ogromną siłę i mobilizuje do dalszego działania.
Chciałabym też pogratulować samemu miastu, bo fakt, że już sto lat temu kobieta została w Radomiu przewodniczącą rady czyni to miasto absolutnie wyjątkowym - napisała w liście skierowanym do uczestników debaty Ewa Malinowska-Grupińska, przewodnicząca Rady m.st. Warszawy, a także patronka wspomnianego wydarzenia.
