Wyjaśnienie najważniejszych pojęć związanych z dostarczaniem paliw gazowych i energii elektrycznej.

W swoich relacjach z konsumentami przedsiębiorstwa energetyczne często posługują się niezrozumiałymi dla nas nazwami – poniżej znajdziesz wyjaśnienie najważniejszych pojęć:

Dystrybucja paliw i energii elektrycznej – jest to transport energii sieciami dystrybucyjnymi w celu dostarczenia jej właściwym odbiorcom.

Punkt pomiarowy – faktyczne miejsce zainstalowanego urządzenia pomiarowego, w którym dokonuje się pomiaru (odczytu).

Punkt odbioru – miejsce do którego na podstawie zwartej umowy przedsiębiorstwo energetyczne zobowiązane jest do dostarczania paliw i energii elektrycznej.

Grupa taryfowa – grupa odbiorców usług energetycznych wobec których stosuje się jeden zestaw cen lub stawek oraz zasady ich stosowania. Wyróżnia się kilka grup taryfowych (oznaczanych za pomocą cyfr i liter np. G11, W-1.1), a przynależność do konkretnej grupy zależy najczęściej od napięcia zasilania oraz wartości mocy umownej/rocznej ilości pobieranego paliwa gazowego i jego rodzaju. Ceny i opłaty dla poszczególnych grup mogą być zróżnicowane.

Nielegalny pobór energii – jest to pobieranie paliwa lub energii elektrycznej bez zawartej umowy, jak również pobieranie jej z całkowitym lub częściowym pominięciem układu pomiarowego, bądź poprzez ingerencję w ten układ w taki sposób, że ma ona wpływ na zafałszowanie dokonywanych pomiarów.

Odbiorca – osoba, która otrzymuje lub pobiera paliwo gazowe lub energię elektryczną na podstawie zawartej umowy.

Okres rozliczeniowy – okres czasu, jaki występuje pomiędzy odczytami wskazań układu pomiarowo-rozliczeniowego.

OSD (Operator Systemu Dystrybucyjnego), potocznie nazywany dystrybutorem – przedsiębiorstwo energetyczne, które zajmuje się dystrybucją energii elektrycznej lub gazu; odpowiada za ruch sieciowy w systemie dystrybucyjnym oraz bezpieczeństwo tego systemu, jego rozbudowę, konserwację i eksploatację.

Przyłącze – odcinek sieci służący do podłączenia instalacji znajdującej się u odbiorcy z siecią energetyczną.

Przyłączenie – następuje na podstawie uzyskanych warunków przyłączenia oraz podpisanej umowy przyłączeniowej, polega na umożliwieniu odbiorcy dostępu do sieci energetycznej.

Sprzedawca rezerwowy – przedsiębiorstwo energetyczne działające na podstawie zawartej
z dystrybutorem Generalnej Umowy Dystrybucji, sprzedające energię lub zapewniające dystrybucję na rzecz odbiorcy w przypadku zaprzestania dostarczania energii przez dotychczasowego sprzedawcę (np. na skutek jego upadłości).

Taryfa – zestawienie cen usług i towarów oferowanych przez przedsiębiorstwo energetyczne; taryfy co roku są aktualizowane, niemniej jednak dopiero po zatwierdzeniu ich przez Urząd Regulacji Energetyki mogą być stosowane wobec odbiorców.

Układ pomiarowo-rozliczeniowy – urządzenie pomiarowe służące do przeprowadzenia odczytów (pomiarów) stanu zużycia energii np. liczniki, gazomierze.

 

Rodzaje umów związanych z dostarczaniem paliw gazowych i energii elektrycznej.

Warunkiem dostarczania usług energetycznych, tj. dostaw gazu i energii elektrycznej, jest zawarcie pisemnej umowy. W ramach dostarczania energii działa wiele przedsiębiorstw energetycznych, które zajmować się mogą różnymi usługami.

Dystrybutor – przedsiębiorstwo energetyczne, które zajmuje się dystrybucją energii elektrycznej i paliw gazowych, zwane również OSD (Operator Systemu Dystrybucyjnego); odpowiada za ruch sieciowy w systemie dystrybucyjnym oraz bezpieczeństwo tego systemu, jego rozbudowę, konserwację i eksploatację.

Sprzedawca energii – przedsiębiorstwo energetyczne sprzedające energię elektryczną lub paliwa gazowe na rzecz odbiorcy.

Sprzedawca rezerwowy – przedsiębiorstwo energetyczne działające na podstawie zawartej
z dystrybutorem Generalnej Umowy Dystrybucji, sprzedające energię lub zapewniające dystrybucję na rzecz odbiorcy w przypadku zaprzestania dostarczania energii przez dotychczasowego sprzedawcę (np. na skutek upadłości).

Chcąc otrzymywać energię musisz pamiętać, że podpisywane przez ciebie umowy muszą obejmować dwie usługi: sprzedaż energii oraz usługę dystrybucji. Możesz to uczynić w ramach jednej umowy, bądź dwóch odrębnych.

Jako konsument masz przy tym prawo wyboru sprzedawcy energii i to ty decydujesz z kim zawierasz swoją umowę. Jeżeli chodzi jednak o usługę dystrybucji energii wybór ten jest najczęściej ograniczony, gdyż w praktyce na danym terenie świadczy ją tylko jeden przedsiębiorca.

 

Umowa o przyłączenie do sieci
Każdą dostawę energii poprzedza się zawarciem umowy z lokalnym dystrybutorem o przyłączenie punktu odbioru do sieci. Proces przyłączenia do sieci jest ściśle określony przepisami prawa.

Wiele nieruchomości posiada gotowe przyłącza, ale w przypadku nowo wybudowanych budynków konieczne może być złożenie do dystrybutora wniosku o wydanie warunków przyłączenia.

Po uzyskaniu warunków zawierana jest umowa o przyłączenie do sieci. W umowie określa się m.in. termin budowy przyłącza do wskazanego w umowie przyszłego punktu odbioru, zakres prac (robót) niezbędnych dla realizacji umowy, wysokość opłaty za przyłączenie, wymagania dotyczące parametrów oraz lokalizacji układu pomiarowo-rozliczeniowego, odpowiedzialność stron za niedotrzymanie warunków umowy.

Chociaż przedsiębiorca ma publicznoprawny obowiązek zawarcia takiej umowy, istnieją uzasadnione sytuacje, w których może on odmówić budowy przyłącza (np. brak tytułu prawnego do korzystania z nieruchomości).

Umowa o świadczenie usług dystrybucji lub przesyłania
Przedmiotem takiej umowy jest świadczenie usług przesyłu lub dystrybucji energii elektrycznej lub paliwa gazowego. Zawiera się ją z dystrybutorem (OSD) do którego należy sieć energetyczna do której jesteś przyłączony. W ramach umowy określa się m.in. oczekiwaną przez ciebie moc umowną i warunki wprowadzania jej zmian, ilość przesyłanej energii, jaką zamierzasz zużyć w podziale na okresy umowne, punkt odbioru, standardy jakościowe, warunki zapewnienia ciągłości i niezawodności dostarczania energii, stawki opłat, grupę taryfową, sposób prowadzenia rozliczeń, parametry techniczne przesyłanej energii, wysokość bonifikat, okres obowiązywania umowy oraz warunki jej rozwiązania.

Umowa z dystrybutorem zawiera również postanowienia dotyczące zapewnienia sprzedawcy rezerwowego na wypadek zaprzestania sprzedaży energii przez dotychczasowego sprzedawcę.

Umowa sprzedaży energii
Przedmiotem takiej umowy jest sprzedaż energii elektrycznej lub paliwa gazowego i ogranicza się ona, tylko i wyłącznie, do świadczenia tej usługi. Minimalna treść umowy powinna zawierać: punkt odbioru energii, ilość sprzedawanej energii jaką zamierzasz zużyć w podziale na okresy umowne oraz warunki wprowadzania jej zmian, cenę lub grupę taryfową, sposób prowadzenia rozliczeń, wysokość bonifikat, okres obowiązywania umowy oraz warunki jej rozwiązania.

Umowa kompleksowa
Dostarczanie energii może odbywać się na podstawie jednej umowy, która zawierać będzie postanowienia zarówno umowy sprzedaży, jak i umowy o świadczenie usług dystrybucji energii elektrycznej lub paliwa gazowego. Taką umowę nazywamy kompleksową. Na jej podstawie sprzedawca zapewnia ci sprzedaż energii oraz realizację usług dystrybucyjnych do miejsca oznaczonego w umowie.

Umowa sprzedaży rezerwowej
Prawo energetyczne zapewnia odbiorcom ciągłość dostaw energii. Dlatego w przypadku sytuacji awaryjnej, kiedy nieoczekiwanie i nagle dotychczasowy sprzedawca przerwie świadczenie usług (likwidacja, nieudany proces zmiany sprzedawcy), dystrybutor ma obowiązek zapewnić ci zawarcie umowy ze sprzedawcą rezerwowym. Umowa ta obejmuje jedynie sprzedaż energii i powinna mieć charakter przejściowy (tj. trwać do chwili zawarcia nowej umowy sprzedaży energii lub kompleksowej). Ceny zamieszczone w taryfie dla umowy rezerwowej mogą być wyższe (do ok. 10%).

Ogólne Warunki Umowy czyli OWU
Ogólne Warunki Umowy (OWU) mogą być załącznikiem do każdego rodzaju umowy z przedsiębiorstwem energetycznym. OWU stanowią integralną część podpisywanej umowy i są dla obu stron wiążące tak samo, jak ta umowa. Określają one szczegółowo zasady świadczenia usług, jak również prawa i obowiązku stron, w szczególności te wynikające z przepisów prawa energetycznego.

 

Podstawa prawna:
art. 3, 4, 5, 5a i 7 ustawy Prawo energetyczne
rozdział 2 rozporządzenia Ministra Gospodarki  z dnia 2 lipca 2010 r. w sprawie szczegółowych warunków funkcjonowania systemu gazowego
rozdział 2 rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 4 maja 2007 r. w sprawie szczegółowych warunków funkcjonowania systemu elektroenergetycznego