Praktyka rynkowa stosowana przez przedsiębiorę wobec ciebie - konsumenta - jest nieuczciwa, jeżeli:
- jest sprzeczna z dobrymi obyczajami i jednocześnie
- w istotny sposób zniekształca lub może zniekształcić twoje zachowanie rynkowe przed zawarciem umowy dotyczącej produktu, w trakcie jej zawierania lub po jej zawarciu.Oznacza to, że na skutek praktyki przedsiębiorcy podjąłeś albo mogłeś podjąć decyzję, której byś nie podjął, gdyby przedsiębiorca nie dopuścił się w stosunku do ciebie takiej nieuczciwej praktyki.
Przy ocenie, czy przedsiębiorca zastosował nieuczciwą praktykę rynkową brane jest pod uwagę każde jego działanie lub zaniechanie, w tym sposób postępowania, składane przez przedsiębiorcę oświadczenia lub stosowane przez niego informacje handlowe (w szczególności reklama i marketing), które są sprzeczne z dobrymi obyczajami i w istotny sposób zniekształcają lub mogą zniekształcić twoje zachowanie.
Ocena jest dokonywana także biorąc pod uwagę ciebie i twoje predyspozycje – czy jako przeciętny konsument (a więc osoba dostatecznie dobrze poinformowana, uważna i ostrożna), mimo wszystko podjąłeś decyzję, której byś nie podjął, gdyby przedsiębiorca nie zastosował w stosunku do ciebie nieuczciwej praktyki rynkowej. Chodzi o taką praktykę przedsiębiorcy, na skutek której osoba gorzej poinformowana, podatna na podejmowanie pochopnych decyzji (przykładowo osoba chora, dziecko), podjęłaby niekorzystną dla siebie decyzję z uwagi na postawę przedsiębiorcy. Jest to jednocześnie o taka praktyka przedsiębiorcy, na skutek której osoba ostrożna, dobrze poinformowana podjęłaby niekorzystną dla siebie decyzję na skutek praktyki przedsiębiorcy. Wtedy uznaje się, że jest to praktyka nieuczciwa.
Stosowanie nieuczciwych praktyk rynkowych jest zakazane. Oznacza to, że przedsiębiorca nie może ich stosować wobec ciebie.
Za nieuczciwą praktykę rynkową uznaje się w szczególności:
- praktykę rynkową, która wprowadza cię w błąd
- praktykę rynkową kwalifikowaną jako praktyka agresywna.
Nieuczciwe praktyki rynkowe wprowadzające w błąd.
Nieuczciwa praktyka rynkowa wprowadzająca w błąd może być:
- działaniem wprowadzającym w błąd albo
- zaniechaniem wprowadzającym w błąd.
Działanie wprowadzające w błąd to takie działanie przedsiębiorcy, które w jakikolwiek sposób powoduje lub może powodować podjęcie przez ciebie - przeciętnego konsumenta - decyzji dotyczącej umowy, której byś nie podjął, gdyby przedsiębiorca nie zadziałał w taki wprowadzający w błąd sposób. Oznacza to, że przedsiębiorca podjął w stosunku do ciebie takie działanie, które zniekształciło twoją ocenę sytuacji i doprowadziło do podjęcia przez ciebie takiej decyzji, której w normalnych okolicznościach byś nie podjął.
Przykłady nieuczciwych, wprowadzających w błąd praktyk rynkowych wynikających z działania przedsiębiorcy:
1) Firma XYZ chwali się na etykiecie swojej lodówki, że przestrzega kodeksu dobrych praktyk producentów sprzętu AGD. Nie znasz tej firmy i jej produktów, ale informacja o przestrzeganiu kodeksu zachęciła cię do kupna właśnie tej lodówki. Postanowiłeś dowiedzieć się więcej o kodeksie, ale infolinia firmy twierdzi, że nic takiego nie istnieje. Podawanie przez przedsiębiorcę informacji, że zobowiązał się on do przestrzegania kodeksu dobrych praktyk, jeżeli jest to niezgodne z prawdą stanowi nieuczciwą praktykę rynkową.
2) Firma JKL chwali się na swojej stronie internetowej, że posiada ekskluzywny znak jakości przyznany przez zagraniczną organizację konsumencką, jednak nie jest wymieniana wśród laureatów tego znaku. Posługiwanie się certyfikatem, znakiem jakości lub równorzędnym oznaczeniem bez uprawnieni a stanowi nieuczciwą praktykę rynkową.
3) W twojej ulubionej księgarni pojawiło się ogłoszenie: wyprzedaż, ceny niższe o 30% tylko dzisiaj. Po tygodniu ciągle tam było. Twierdzenie, że produkt będzie dostępny jedynie przez bardzo ograniczony czas lub że będzie on dostępny na określonych warunkach przez bardzo ograniczony czas, jeżeli jest to niezgodne z prawdą, w celu nakłonienia konsumenta do podjęcia natychmiastowej decyzji dotyczącej umowy i pozbawienia go możliwości świadomego wyboru produktu stanowi nieuczciwą praktykę rynkową.
4) Koleżanka została akwizytorem w firmie CDE. Zachęciła cię do kupna nowego naturalnego kremu do rąk, po czym zaproponowała zniżkę na kolejny produkt, jeśli zorganizujesz spotkanie sprzedażowo-promocyjne, na które zaprosisz swoich znajomych, a na tym spotkaniu znajomi kupią przynajmniej trzy produkty. Zakładanie, prowadzenie lub propagowanie systemów promocyjnych typu piramida, w ramach których konsument wykonuje świadczenie w zamian za możliwość otrzymania korzyści materialnych, które są uzależnione przede wszystkim od wprowadzenia innych konsumentów do systemu, a nie od sprzedaży lub konsumpcji produktów stanowi nieuczciwą praktykę rynkową.
5) W reklamie radiowej sklep meblowy twierdzi, że rozpoczyna tygodniową wyprzedaż- wszystkie meble tańsze o 50%, po której nastąpi likwidacja sklepu. Tę samą reklamę słyszałaś już pół roku wcześniej. Twierdzenie, że przedsiębiorca wkrótce zakończy działalność lub zmieni miejsce jej wykonywania, jeżeli jest to niezgodne z prawdą stanowi nieuczciwą praktykę rynkową.
6) Znana sieć perfumerii zarzuciła twoje osiedle ulotkami o specjalnej loterii: kup dzisiaj w naszym sklepie dwa produkty, odbierz swój los, a twoje szanse na główną wygraną w naszej loterii wzrosną o 50%. Twierdzenie, że nabycie produktu jest w stanie zwiększyć szanse na wygraną w grach losowych stanowi nieuczciwą praktykę rynkową.
7) Przyjąłeś zaproszenie na spotkanie dotyczące zdrowego stylu życia. W czasie spotkania zaprezentowano pościel, dzięki używaniu której miałeś pozbyć się alergii i reumatyzmu. Niestety, po pół roku spania w tej pościeli, twoje zdrowie nie uległo poprawie. Twierdzenie, że produkt jest w stanie leczyć choroby, zaburzenia lub wady rozwojowe, jeżeli jest to niezgodne z prawdą stanowi nieuczciwą praktykę rynkową.
8) Na pokazie u sąsiadów kupiłeś na kredyt odkurzacz piorący. Wprawdzie nie lubisz zaciągać kredytów, ale akwizytor przekonał cię, że firma nie produkuje już tego modelu i on wyjątkowo ma na sprzedaż ostatnie dwie sztuki. Następnego dnia zobaczyłeś na półce w pobliskim sklepie dokładnie ten model i to o połowę tańszy. Przekazywanie nierzetelnych informacji dotyczących warunków rynkowych lub dostępności produktu, z zamiarem nakłonienia konsumenta do zakupu produktu na warunkach mniej korzystnych niż warunki rynkowe stanowi nieuczciwą praktykę rynkową.
9) Zachęcony obietnicą: "za każde 10 odesłanych etykiet - otrzymasz fantastyczną grę dla całej rodziny", twój synek zbierał etykiety z ulubionych batonów, a potem wysłał je na wskazany przez producenta adres. W odpowiedzi zamiast gry dostał kartkę z informacją, że nie wylosował nagrody. Twierdzenie, w ramach praktyki rynkowej, że organizowany jest konkurs lub promocja z nagrodami, a następnie nieprzyznanie opisanych nagród lub ich odpowiedniego ekwiwalentu stanowi nieuczciwą praktykę rynkową.
Nie tylko działania przedsiębiorców mogą być uznane za nieuczciwe praktyki rynkowe. W niektórych sytuacjach nieuczciwą praktyką staje się brak działania czyli zaniechanie, jeśli z powodu zaniechania konsument jest wprowadzony w błąd i podejmuje lub może podjąć decyzję dotyczącą umowy, której by nie podjął, gdyby przedsiębiorca nie dopuścił się nieuczciwego zaniechania (pominięcia istotnych informacji).
To oczywiste, że do podjęcia decyzji o zawarciu dowolnej umowy z przedsiębiorcą potrzebujesz różnych informacji. Wszystkie te informacje posiada przedsiębiorca, bo jest on profesjonalistą. Jeżeli przed zawarciem umowy, pomija niektóre ważne dla ciebie informacje, to w istocie wprowadza cię w błąd, bowiem gdybyś znał te informacje prawdopodobnie podjąłbyś inną decyzję.
Przykłady nieuczciwych, wprowadzających w błąd praktyk rynkowych wynikających z zaniechania przedsiębiorcy:
1) Wpadła do ciebie dawna znajoma robiąc wrażenie, że jest to koleżeńska wizyta. Po wypiciu herbaty zaczęła namawiać cię do zakupu środków czyszczących. Twierdzenie lub stwarzanie wrażenia, że sprzedawca nie działa w celu związanym z jego działalnością gospodarczą, lub podawanie się za konsumenta, jeżeli jest to niezgodne z prawdą stanowi nieuczciwą praktykę rynkową.
2) Otrzymałeś broszurę reklamującą skuteczny środek do czyszczenia dywanów wraz z fakturą, za jedną butelkę tego specyfiku, która wskazuje termin płatności 3 dni. Umieszczanie w materiałach marketingowych faktury lub podobnego dokumentu, sugerującego obowiązek zapłaty, który wywołuje u konsumenta wrażenie, że już zamówił reklamowany produkt, mimo że tego nie zrobił stanowi nieuczciwą praktykę rynkową.
3) Przeczytałeś w gazecie reklamę sklepu stacjonarnego sprzedającego kanapy dwuosobowe za cenę niższą o 30% niż ceny takich samych kanap w sklepach internetowych. Udałeś się do sklepu, a sprzedawca zaczął cię zwodzić twierdząc, że już tych kanap nie ma w magazynie, może uda mu się je sprowadzić, ale za około 3 miesiące. Reklama przynęta, która polega na propozycji nabycia produktu po określonej cenie, bez ujawniania, że przedsiębiorca może mieć uzasadnione podstawy, aby sądzić, że nie będzie w stanie dostarczyć lub zamówić u innego przedsiębiorcy dostawy tych lub równorzędnych produktów po takiej cenie stanowi nieuczciwą praktykę rynkową.
4) Kupując pralkę dowiedziałeś się od sprzedawcy, że na sprzęt firmy DEF udzielona jest rękojmia z tytułu wady fizycznej, na dwa lata od dnia jego wydania. Brzmiało to zachęcająco! Sprzedawca zapomniał jednak dodać, że rękojmia przysługuje z mocy prawa na KAŻDY sprzęt. Prezentowanie uprawnień przysługujących konsumentom z mocy prawa, jako cechy wyróżniającej ofertę przedsiębiorcy stanowi nieuczciwą praktykę rynkową.
5) Przeczytałeś w twojej ulubionej gazecie artykuł na temat nowej metody redukcji zmarszczek. Pomyślałeś sobie, że kupisz swojej żonie na urodziny karnet umożliwiający skorzystanie z tej metody, co ją niewątpliwie uszczęśliwi, tak dużo ostatnio narzeka na ciągle pojawiające się nowe zmarszczki. Nie zorientowałeś się, że to nie jest informacja o nowej metodzie redukcji zmarszczek, ale reklama popularnego gabinetu kosmetycznego w twoim mieście. Kryptoreklama, która polega na wykorzystywaniu treści publicystycznych w środkach masowego przekazu w celu promocji produktu w sytuacji, gdy przedsiębiorca zapłacił za tę promocję, a nie wynika to wyraźnie z treści lub z obrazów lub dźwięków łatwo rozpoznawalnych przez konsumenta stanowi nieuczciwą praktykę rynkową.
6) Chorujesz na chorobę X, a przedsiębiorca poinformował cię, że jeżeli nie kupisz produktu Y, to choroba ta się pogłębi, tylko ten produkt pomoże ci zahamować postęp choroby, a także da gwarancję, że nie zarazisz pozostałych domowników. Przedsiębiorca nie poinformował cię, że jest to produkt, który tylko łagodzi pewne dolegliwości, a w ogóle nie ma wpływu na zahamowanie, czy rozprzestrzenianie się tej choroby. Przedstawianie nierzetelnych informacji dotyczących rodzaju i stopnia ryzyka, na jakie będzie narażone bezpieczeństwo osobiste konsumenta lub jego rodziny, w przypadku gdy nie nabędzie produktu stanowi nieuczciwą praktykę rynkową.
7) W sklepie zaprezentowany jest produkt X za cenę Y, a do niego dodawany jest produkt Z reklamowany jako gratis. Spodobała ci się ta promocja i kupiłeś oba produkty. Sprzedawca nie poinformował cię jednak, że cena za produkt X jest bardzo wygórowana i w rzeczywistości jest to suma ceny za produkt X i Z. Niestety przekonałeś się o tym idąc do sklepu obok. Prezentowanie produktu jako „gratis”, „darmowy”, „bezpłatny” lub w podobny sposób, jeżeli konsument musi uiścić jakąkolwiek należność, z wyjątkiem bezpośrednich kosztów związanych z odpowiedzią na praktykę rynkową, odbiorem lub dostarczeniem produktu stanowi nieuczciwą praktykę rynkową.
Agresywne praktyki rynkowe.
Niektórzy przedsiębiorcy, chcąc doprowadzić do zawarcia umowy, wywierają na konsumentów zbyt duży nacisk, stosując agresywne praktyki rynkowe.
Jeżeli przed podjęciem decyzji czujesz się zmuszony do zawarcia umowy (np. do kupna rzeczy lub zamówienia usługi) mimo iż rozsądnie rzecz biorąc nie powinieneś takiej decyzji podjąć, być może stałeś się ofiarą nieuczciwej, agresywnej praktyki rynkowej.
Praktykę rynkową uznaje się za agresywną, jeżeli przez niedopuszczalny nacisk praktyka taka w znaczny sposób ogranicza lub może ograniczyć swobodę wyboru przeciętnego konsumenta lub jego zachowanie względem produktu. Ograniczenie swobody wyboru powoduje lub może powodować podjęcie przez ciebie decyzji dotyczącej umowy, której inaczej byś nie podjął.
Za niedopuszczalny nacisk uważa się każdy rodzaj wykorzystania przewagi wobec ciebie, w szczególności użycie lub groźbę użycia w stosunku do ciebie przymusu fizycznego lub psychicznego, w sposób znacznie ograniczający twoją zdolność, jako przeciętnego konsumenta, do podjęcia świadomej decyzji dotyczącej umowy. Chodzi o zastosowanie nacisku, przymusu w takim stopniu, który spowoduje, że nawet przeciętny konsument, a więc osoba dostatecznie dobrze poinformowana, uważna i ostrożna, podejmie niechcianą decyzję.
Przy ocenie, czy praktyka rynkowa jest agresywna, należy uwzględnić wszystkie okoliczności, które jej towarzyszą, w szczególności:
- czas, przykładowo późny wieczór, wczesny ranek, niedziela,
- miejsce, przykładowo twój dom, twoje miejsce pracy,
- rodzaj lub uciążliwość danej praktyki, przykładowo codzienne telefony od tego samego przedsiębiorcy z prośbą o zakup książki, z której dochód będzie przeznaczony na dom, że ograniczają one zdolność konsumenta do podjęcia świadomej decyzji dotyczącej umowy, przykładowo wykorzystanie ciężkiej choroby, aby nakłonić konsumenta do zakupu skutecznego suplementu diety albo zrobienia korzystnej lokaty,
- groźby podjęcia działania niezgodnego z prawem lub użycie obraźliwych sformułowań bądź sposobów zachowania, przykładowo odmowa opuszczenia twojego miejsca pracy, do którego przyszedł sprzedawca i informowanie twoich klientów, że nie stać cię na taki dobry produkt, który sprzedaje.
-
Przykłady nieuczciwych agresywnych praktyk rynkowych:
1) Ostatnia twoja wizyta w sklepie AGD była zaskakująca. Rozmawiałeś ze sprzedawcą dość długo o telewizorach, chcesz koniecznie kupić nowoczesny telewizor, ale nie orientujesz się jaka jest oferta rynkowa. Rozmowa była konkretna, kompetentna i trwała około pół godziny. Na twoją uwagę, że dziękujesz i musisz się jeszcze zastanowić, sprzedawca zrobił się nieprzyjemny, zaczął cię zmuszać do kupienia telewizora twierdząc, że wymaga tego czas, który ci poświęcił, a czas przecież też kosztuje. Wywoływanie wrażenia, że konsument nie może opuścić pomieszczeń przedsiębiorcy bez zawarcia umowy stanowi nieuczciwą praktykę rynkową.
2) Przygoda, którą miałeś była naprawdę nieprzyjemna. W trakcie drzemki zadzwonił ktoś do drzwi, zaspany otworzyłeś, a tam sprzedawca biżuterii. Wpuściłeś go, niestety dość szybko się zorientowałeś, że to niechciana wizyta, już druga w tym miesiącu. Sprzedawca był jednak konsekwentny i ignorował twoją prośbę o opuszczenie mieszkania, koniecznie chciał sprzedać ci złoty pierścionek. Składanie wizyt w miejscu zamieszkania konsumenta, ignorując prośbę konsumenta o jego opuszczenie lub zaprzestanie takich wizyt stanowi nieuczciwą praktykę rynkową.
3) Jesteś już naprawdę zdenerwowany, od kilku dni o godzinie 8.00 rano dzwoni do ciebie pracownik tego samego przedsiębiorcy oferując zakup kołder antyalergicznych. Nie pomagają żadne prośby i tłumaczenia, że nie jesteś zainteresowany i nie kupisz takiej kołdry. Uciążliwe i niewywołane działaniem albo zaniechaniem konsumenta nakłanianie do nabycia produktów przez telefon, faks, pocztę elektroniczną lub inne środki porozumiewania się na odległość stanowi nieuczciwą praktykę rynkową.
4) Twój syn przeczytał reklamę najnowszej gry komputerowej, w reklamie jest zachęta, żeby dzieci prosiły rodziców o kupienie im tej gry, ponieważ jest modna i wszystkie dzieci takie gry mają. Umieszczanie w reklamie bezpośredniego wezwania dzieci do nabycia reklamowanych produktów lub do nakłonienia rodziców lub innych osób dorosłych do kupienia im reklamowanych produktów stanowi nieuczciwą praktykę rynkową.
5) Otrzymałeś niezamówione książki. Nadawca żąda zapłaty i pisze, że jeśli nie zapłacisz to musisz je odesłać w ciągu 3 dni od otrzymania. Żądanie natychmiastowej lub odroczonej zapłaty za produkty bądź zwrotu lub przechowania produktów, które zostały dostarczone przez przedsiębiorcę, ale nie zostały zamówione przez konsumenta stanowi nieuczciwą praktykę rynkową.
6) Odwiedził cię w twoim domu sprzedawca i zaprezentował nowoczesny odkurzacz, nie jesteś zainteresowany jego kupnem, ale sprzedawca nalega, straszy cię, że jeżeli nie kupisz odkurzacza on straci pracę. Informowanie konsumenta o tym, że jeżeli nie nabędzie produktu, przedsiębiorcy może grozić utrata pracy lub środków do życia stanowi nieuczciwą praktykę rynkową.
7) Dostałeś sms’a z prośbą o podanie, o której będziesz mógł w domu odebrać paczkę z nagrodą, którą wygrałeś; oczywiście odpowiedź wiąże się z poniesieniem wysokich kosztów wysłania sms’a. Wywoływanie wrażenia, że konsument już uzyskał, uzyska bezwarunkowo lub po wykonaniu określonej czynności nagrodę, gdy w rzeczywistości nagroda nie istnieje lub uzyskanie nagrody lub innej porównywalnej korzyści uzależnione jest od wpłacenia przez konsumenta określonej kwoty pieniędzy lub poniesienia innych kosztów stanowi nieuczciwą praktykę rynkową.
Skutki stosowania nieuczciwych praktyk rynkowych – uprawnienia konsumenta wobec którego je zastosowano.
Jeżeli spotkałeś się z nieuczciwą praktyką rynkową, a twój interes został przez to zagrożony lub naruszony, możesz żądać od przedsiębiorcy, który stosuje taką praktykę:
- zaniechania tej praktyki; przykładowo zażądać od przedsiębiorcy, żeby usunął reklamę wprowadzającą w błąd z witryn swojego sklepu;
- usunięcia skutków tej praktyki; usunięcie skutków będzie różne, w zależności od konkretnej praktyki, której dopuszczał się w stosunku do ciebie przedsiębiorca; przykładowo może to być wywieszenie w witrynie sklepu dodatkowych, brakujących informacji na temat cech danego produktu, które dadzą konsumentowi niezbędną wiedzę umożliwiającą mu podjęcie świadomej decyzji o zakupie;
- złożenia jednokrotnego lub wielokrotnego oświadczenia odpowiedniej treści i w odpowiedniej formie; przykładowo może to być opublikowanie w prasie ogłoszenia o tym, że informacja, która robiła wrażenie artykułu prasowego była w rzeczywistości reklamą, ogłoszenie powinno pojawić się w tej samej gazecie, w której pojawiła się reklama;
- naprawienia wyrządzonej szkody, w szczególności żądania unieważnienia umowy z obowiązkiem wzajemnego zwrotu świadczeń oraz zwrotu przez przedsiębiorcę kosztów związanych z nabyciem produktu; przykładowo może to być unieważnienie umowy ubezpieczenia na życie i zwrot konsumentowi kwot wpłaconych na poczet tej umowy;
- zasądzenia odpowiedniej sumy pieniężnej na określony cel społeczny związany ze wspieraniem kultury polskiej, ochroną dziedzictwa narodowego lub ochroną konsumentów; przykładowo nakazanie przedsiębiorcy przekazania określonej kwoty na cele statutowe fundacji, która zajmuje się ochroną konsumentów.
Ocena czy dana praktyka jest nieuczciwą praktyką rynkową jest dokonywana także biorąc pod uwagę ciebie i twoje predyspozycje – czy jako przeciętny konsument, a więc osoba dostatecznie dobrze poinformowana, uważna i ostrożna, mimo wszystko podjąłeś decyzję, której byś nie podjął, gdyby przedsiębiorca nie zastosował w stosunku do ciebie nieuczciwej praktyki rynkowej. Chodzi o taką praktykę przedsiębiorcy, na skutek której nie tylko osoba gorzej poinformowana, podatna na podejmowanie pochopnych decyzji (przykładowo osoba chora, dziecko) podjęłaby niekorzystną dla siebie decyzję z uwagi na postawę przedsiębiorcy, ale także osoba ostrożna, dobrze poinformowana podjęła taką decyzję na skutek praktyki przedsiębiorcy. Wtedy uznaje się, że jest to praktyka nieuczciwa.
Kompetencje Prezesa UOKiK w przedmiocie stosowania nieuczciwych praktyk rynkowych.
Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów może podjąć działania, których skutkiem będzie wyeliminowanie nieuczciwych praktyk rynkowych danego przedsiębiorcy z rynku. Podejmuje takie działania, jeżeli nieuczciwa praktyka rynkowa może zostać uznana za praktykę naruszającą zbiorowe interesy konsumentów. Chodzi o takie praktyki przedsiębiorcy, które dotyczą każdego konsumenta znajdującego się w określonej sytuacji. Czyli o powtarzalność zachowania przedsiębiorcy w stosunku do każdego indywidualnego konsumenta wchodzącego w skład danej grupy, do której praktyka jest skierowana.
Przykład:
W twojej ulubionej księgarni pojawiło się ogłoszenie: wyprzedaż, ceny niższe o 30% tylko dzisiaj. Po tygodniu ciągle tam było.
Jest to praktyka, która godzi w interesy wszystkich konsumentów, którzy są potencjalnymi klientami księgarni. Nie chodzi o twój jednostkowy, indywidualny interes, ale o to, że reklama księgarni potencjalnie może dotknąć każdego konsumenta, który mógłby zostać albo już jest klientem księgarni. Każdy przechodzień może pokusić się w takiej sytuacji o kupno książki.
W przypadku, gdy nieuczciwa praktyka jest uznana za naruszającą zbiorowe interesy konsumentów, może wkroczyć do działania Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Jego działania są niezależne od twoich uprawnień określonych tutaj. Zadaniem Prezesa Urzędu jest wydanie decyzji, która ma w ogóle wyeliminować taką praktykę przedsiębiorcy z rynku. W związku z tym, Prezes Urzędu wydaje decyzję, w której uznaje daną praktykę za naruszającą zbiorowe interesy konsumentów i nakazuje przedsiębiorcy zaniechanie jej stosowania.
W decyzji Prezes Urzędu może określić środki usunięcia trwających skutków naruszenia zbiorowych interesów konsumentów, w szczególności może nakazać publikację decyzji w całości lub w części, z zaznaczeniem, czy decyzja ta jest prawomocna, na koszt przedsiębiorcy. W decyzji Prezes Urzędu może także nałożyć na przedsiębiorcę karę pieniężną za naruszenie zakazu stosowania praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów. Przy czym nie jest to kwota pieniężna, którą otrzyma konsument.
Decyzja Prezesa UOKiK wywołuje skutek w stosunku do tego konkretnego działania, czy zaniechania przedsiębiorcy, a nie w stosunku do indywidualnego, pokrzywdzonego praktyką konsumenta. Oznacza to, że na skutek decyzji przedsiębiorca ma zaprzestać stosowania nieuczciwej praktyki rynkowej.
Jeżeli natomiast ty poniosłeś szkodę na skutek jej stosowania, uzyskanie odszkodowania będzie się wiązało z koniecznością podjęcia przez ciebie kroków zmierzających do odzyskania tego odszkodowania od przedsiębiorcy. Przykładowo powinieneś skierować do niego pismo z żądaniem zapłaty kwoty odszkodowania w określonym terminie. A jeżeli termin ten upłynie bezskutecznie, wystąpić ze sprawą do sądu przeciwko przedsiębiorcy.
Każdy, także ty, może zgłosić Prezesowi Urzędu na piśmie zawiadomienie dotyczące podejrzenia stosowania praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów.
Podstawa prawna:
ustawa o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym
art. 24-28, art. 100, 106 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów