Wszystkie samorządy w Polsce w nadchodzących tygodniach będą zatwierdzać budżety na kolejny rok. Rok wyjątkowo trudny. Dla wielu z nich będą to budżety przetrwania. Rządowe zmiany w systemie podatkowym, drożyzna, wyższe ceny energii i paliw powodują, że samorządy zmuszone są do „zaciskania pasa”. Równocześnie chcą zachować tempo inwestycji w miastach i wsiach.
W pawilonie architektonicznym Zodiak samorządowcy z Ruchu Samorządowego TAK! Dla Polski przedstawili plany budżetu na 2023 r. dla gmin, którymi zarządzają. Samorządowcy wskazują, że budżety przetrwania – jak je określają – wynikają przede wszystkim z centralizacji finansów publicznych a także zaniżania przez rząd planowanych dochodów dla jednostek samorządu terytorialnego na 2023 r.
Rządzący zabierają nam pieniądze. Niewystarczające mechanizmy kompensacyjne ustawiane są w sposób całkowicie polityczny, co przekłada się na to, że bardzo duża część miast i miasteczek po prostu traci pieniądze. Warszawa straci ich 2 mld zł – mówił dzisiaj prezydent Rafał Trzaskowski. – Na nasze barki niestety przesuwana jest coraz to nowa odpowiedzialność, a to za kwestie związane z radzeniem sobie z pandemią, a to za kwestie związane z uchodźcami, z kryzysem energetycznym, nawet za te związane z dystrybucją węgla! Oczywiście poradzimy sobie z tym, bo dobro mieszkańców jest dla nas nadrzędne. Ale nadal brakuje pieniędzy unijnych z powodu awanturniczej polityki rządu, a dziura drenowana w kieszeniach naszych mieszkańców jest coraz większa. Rządzący nie są w stanie rozwiązać żadnego ważnego dla Polski problemu – dodał prezydent Warszawy, przewodniczący Rady Politycznej Ruchu Samorządowego “TAK! Dla Polski”.
Mamy do czynienia z centralizacją finansów publicznych na niespotykaną do tej pory skalę, kosztem wspólnot lokalnych, czyli kosztem mieszkańców. Ubytek PIT i CIT zabrany samorządowi trzeba zrekompensować, tym bardziej, że jest z czego. Przekazywanie słynnych czeków na inwestycje nie jest żadną rekompensatą. Jest próbą stworzenia systemu klientelizmu i uległości, w którym nie ma miejsca na samorządową niezależność – mówi prezes Ruchu Samorządowego „TAK! Dla Polski” Jacek Karnowski, prezydent Sopotu.
Jako Ruch Samorządowy. TAK! Dla Polski kierujemy wniosek do Prezesa Najwyższej Izby Kontroli o podjęcie pilnych działań w sprawie zbadania procesu zaniżania przez rząd planowanych dochodów dla jednostek samorządu terytorialnego na 2023 r. I zachęcamy, by taki wniosek złożyły w swoim imieniu wszystkie gminy – dodaje Jacek Karnowski, lider Ruchu Samorządowego TAK! Dla Polski.
O realnej sytuacji budżetowej w większych na przykładzie Gdańska mówiła prezydent Aleksandra Dulkiewicz.
Gdyby nie było zmian wprowadzonych przez władze centralne, wpływy do budżetu Gdańska z PIT w 2023 roku wynosiłyby 1,4 mld zł. Zaplanowane przez rząd mamy jedynie 900 milionów, czyli ponad pół miliarda złotych nie wpłynie do gdańskiego budżetu na realizację różnych usług w mieście. Co prawda, otrzymaliśmy rekompensatę z budżetu państwa, wynoszącą w sumie 246 milionów złotych, co jednak jest o wiele mniejszą kwotą niż to, co byśmy otrzymali bez zmian w PIT.
Przyszłoroczny budżet jest wyzwaniem zarówno dla dużych miast, jak i dla gmin wiejskich. Dla wsi konsekwencje będą dużo bardziej drastyczne.
Niemal 90% gmin wiejskich i miejsko-wiejskich nie jest w stanie zrównoważyć wydatków bieżącymi dochodami własnymi. Równocześnie tracimy tym samym możliwość pozyskania kredytów. Dochody własne gminy wiejskiej są niskie, naturalnie dużo niższe niż miast. Natomiast koszt energii, jaką kupuje gmina wiejska czy miejska tak samo wysoki. Cena prądu i gazu wzrosła w ostatnim czasie o kilkaset procent – wyjaśnia Mirosław Lech, wójt Korycina, członek Zarządu Związku Gmin Wiejskich.
W konferencji Ruchu „Tak! Dla Polski” uczestniczyli także samorządowcy ze Śląska. Prezydent Tychów Andrzej Dziuba i prezydent Sosnowca Arkadiusz Chęciński mówili o zmianie władzy w sejmiku województwa śląskiego. Także prezydent Rafał Trzaskowski odniósł się do ostatnich wydarzeń w tym regionie czyli utraty przez PiS większości w zarządzie sejmiku śląskiego.
