null

Odsłonięto tablicę pamiątkową Józefa Stankiewicza ps. Ziutek

Drukuj otwiera się w nowej karcie
Odsłonięcie tablicy pamiątkowej Józefa Stankiewicz
Autor: fot. Rafał Motyl

Na ścianie budynku przy ul. Ordynackiej 13 odsłonięto tablicę pamiątkową poświęconą genialnemu konstruktorowi – Józefowi Stankiewiczowi ps. Ziutek, który zginął dokładnie w tym miejscu w 1943 roku.

Działalność konspiracyjną rozpoczął już w październiku 1939 roku, kiedy Niemcy kazali warszawiakom, pod groźbą śmierci, oddawać aparaty radiowe. Zamontował więc odbiornik radiowy pod talerzem walizkowego adapteru. Wiadomości z alianckich audycji radiowych przekazywał rodzinie, a ci zaufanym znajomym. Taką drogą informacje rozchodziły się błyskawicznie – tak wspominała zasłużonego warszawiaka Renata Kaznowska, wiceprezydentka m.st. Warszawy.

Józef Stankiewicz miał w środowisku opinię zdolnego i doświadczonego konstruktora. Oficer Wojska Polskiego Stefan Korboński dowiedział się o nim i wiosną 1941 roku zaproponował mu zbudowanie radiostacji, która umożliwiłaby nawiązanie bezpośredniej łączności z Londynem. Po raz pierwszy udało się to 2 sierpnia 1941 roku, i jak podkreślał Korboński – radiostacja Ziutka działała bez zarzutu. Był to początek regularnych szyfrowanych połączeń radiostacji „Świt”, później wspartych wiedzą wojskowych radiotelegrafistów.

Pod koniec 1941 roku Józef Stankiewicz skonstruował trzystuwatową radiostację, z której w przeddzień Bożego Narodzenia, nadana została pierwsza audycja przeznaczona dla Polaków  w Anglii. Na aparatach konstrukcji Józefa Stankiewicza komórka radiowa Kierownictwa Walki Cywilnej pracowała do końca wojny.

„Ziutek” w czasie wojny naprawiał radiostacje dla działających w konspiracji organizacji wojskowych  i cywilnych. Zapotrzebowanie na urządzenia radiowe było w tym czasie bardzo duże. Pracował całymi dniami organizując jednocześnie konspiracyjne dostawy części radiowych.

Józef Stankiewicz nie doczekał wolnej Polski. Poległ 9 maja 1943 r. przy ul. Ordynackiej 13 w starciu z niemieckim patrolem. Miał zaledwie 22 lata. Pośmiertnie został odznaczony Krzyżem Walecznych oraz Krzyżem Armii Krajowej.

W uroczystości odsłonięcia pamiątkowej tablicy wzięli udział: wiceprezydentka m.st. Warszawy – Renata Kaznowska, burmistrz dzielnicy Śródmieście – Aleksander Ferens, zastępcy burmistrza – Tomasz Bratek i Magdalena Wojciechowska, Jerzy Mindziukiewicz – wiceprezes Związku Powstańców Warszawskich oraz rodzina Józefa Stankiewicza, w tym córka – Józefa Stankiewicz-Botton.